Door Jan Raateland

Wie vertegenwoordigt de lokale sportverenigingen bij gemeenteraden? Jan Raateland, pleitbezorger van sterke sportverenigingen, moet constateren dat die belangenbehartiging niet is georganiseerd in Nederland. Hij doet daarom een oproep aan gemeenten en gemeenteraadsleden om zich actiever op te stellen richting sportverenigingen.

'In de afgelopen decennia zijn veel interventies opgezet om meer bewegen te stimuleren. Die hebben er niet toe geleid dat Nederlanders structureel voldoende bewegen'. Deze constatering komt van de Nederlandse Sportraad en staat in hun pamflet ‘Aandachtspunten sport en bewegen verkiezingen 2023 van de NLsportraad’. De onafhankelijk adviseur van het Kabinet en de Staten-Generaal over sport en bewegen heeft dit opgesteld voor de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen en heeft als titel ‘Het belang van sportenen bewegen voor een gezond Nederland’. Jan Raateland ziet in dit advies een goed startpunt om de financiering van de sport drastisch op de schop te gooien: "Vanaf nu géén subsidieprogramma’s meer zoals in de afgelopen 20 jaar, maar gericht investeren in kansrijke plannen."

Precies 25 jaar geleden, maart 1998, schreef Jan Raateland zijn eerste opinie artikel over de maatschappelijke functie van de sportvereniging. In de Haagse Courant sprak hij zijn verwondering uit over het feit dat de politiek, de gemeenteraad, geen initiatief nam om de positie van sportverenigingen te versterken. In de relatie tussen gemeenten en sportverenigingen is nog weinig veranderd, stelt Raateland in een opinie.

Naar aanleiding van een motie tijdens het sportdebat van 1 december 2022 en met in het vooruitzicht de evaluatie in de Tweede Kamer, dit voorjaar over de Buurtsportcoach subsidieregeling, buigt Jan Raateland zich over de toekomst van de buurtsportcoachregeling.

Hoe gaat de nieuwe organisatie van de sport in Nederland eruitzien? Daar is onderzoek naar gedaan. De minister van Sport zal, naar verwachting voorjaar 2023, aan de leden van de Tweede Kamer over die nieuwe organisatie, een voorstel sturen. Jan Raateland, pleitbezorger van sterke sportverenigingen in Nederland, stelt dat bij die herinrichting van de sport ook kritisch naar het fenomeen verenigingsondersteuning gekeken moet worden. “Het kan gemeenteraadsleden en sportwethouders helpen sportverenigingen primair als maatschappelijke organisaties te zien.”

Hoe vinden we nieuwe gemotiveerde bestuursleden voor sportverenigingen? Dat is een vraag die veel bestuursleden slapeloze nachten bezorgt. Ze blijven noodgedwongen meerdere termijnen zitten, waardoor het bestuur op een automatische piloot verder hobbelt. Daarmee komt de vereniging langzaam in stilstand te staan. Jan Raateland, pleitbezorger van sterke sportverenigingen in Nederland, ziet deze ontwikkeling met lede ogen aan. Hij licht daarom een nieuwe aanpak toe die voor meer vitale toekomstgerichte verenigingen zou kunnen zorgen.

Het succes van TeamNL op de Olympische Spelen van Tokyo met een record van 36 medailles kwam niet uit de lucht vallen. Jan Raateland, pleitbezorger van de sportvereniging als immaterieel erfgoed, ziet een duidelijke verklaring voor het succes in de unieke sportinfrastructuur van Nederland. Het is volgens hem dan ook tijd om de georganiseerde sport van onderaf te versterken.

Het professionaliseren van sportverenigingen wordt als een belangrijke opgave gezien om sportclubs toekomstbestendig te maken. Hierbij wordt vaak gedacht aan betaalde trainers of andere externe krachten die bepaalde taken op zich nemen. Volgens Jan Raateland, pleitbezorger van de sportvereniging als immaterieel erfgoed, hoeven professionele bestuurders het vrijwillige karakter van een club niet in de weg te zitten.

Het ziet er naar uit dat de sportverenigingen in Nederland met vertrouwen hun toekomst tegemoet kunnen zien. Dat stelt Jan Raateland, die zich al meer dan tien jaar inzet voor het versterken van sportverenigingen, aan de hand van het door de Nederlandse Sportraad (NLsportraad) uitgebrachte advies over de toekomst van de sport. "Verenigingen worden in dit advies namelijk aangemerkt als een volwaardig onderdeel van een nieuw te vormen sportbranche."