Door Leon Janssen Lok

Vandaag is het Volwassenenfonds Sport & Cultuur officieel gelanceerd. Het fonds moet het voor gemeenten gemakkelijker maken om de circa 1 miljoen volwassenen die in Nederland onder of rond het bestaansminimum leven, mee te kunnen laten doen aan sport en cultuur. Dit initiatief is ontstaan uit en met de steun van de Alliantie 'Sporten en bewegen voor iedereen'. De ervaringen in een aantal eerste pilotgemeenten zijn hoopgevend en ook de timing lijkt goed te zijn, nu nagenoeg elke gemeente dankzij sportakkoorden ruimte heeft voor nieuwe initiatieven en nieuwe energie.

In het kielzog van de tientallen lokale sportakkoorden die er inmiddels liggen én nog in aantocht zijn, wordt momenteel ook op een weliswaar lager tempo gewerkt aan lokale preventieakkoorden. Dé drie thema’s uit het einde 2018 gepresenteerde landelijke preventieakkoord zijn roken, alcohol en overgewicht, issues waaraan juist ook in de sport(vereniging) hard gewerkt wordt. Hoe logisch zou het dus zijn als die sport- en preventieakkoorden samen met elkaar op gaan? In de praktijk gebeurt dat nog maar weinig, maar desondanks begint zich langzamerhand een kentering af te tekenen: preventie is in elke levensfase van belang, en sport kan daar een belangrijke rol in spelen.

Vlak voor Prinsjesdag liet een aantal grote steden weten zich flinke zorgen te maken over noodzakelijke bezuinigingen. Concreet werd het voorbeeld van het sluiten van zwembaden genoemd, het haalde zelfs de kop van een artikel in het AD. Deze maand worden de gemeentelijke begrotingen vastgesteld, waarbij het er niet naar uit ziet dat er massaal kortingen op het sportbudget worden doorgevoerd. Toch is het zeker niet overal koek en ei.

Met de per 1 januari van dit jaar ingegane veranderingen in de btw-regelgeving voor de sport, werden er ook twee subsidieregelingen in het leven geroepen: de BOSA en de SPUK. De SPUK-regeling, waarmee gemeenten aanspraak kunnen maken op een gedeeltelijke vergoeding van uitgaven aan sport, kende een budget van € 152 miljoen. De vrees van velen dat dat bedrag niet toereikend zou zijn, bleek na het sluiten van de indieningstermijn gegrond. Minister Bruins heeft nu aan de Tweede Kamer laten weten het plafond te verhogen naar € 187 miljoen. Of dat wel genoeg is om alle gemeenten volledig te compenseren zal pas volgend jaar duidelijk worden.

Zuid-Holland was tot nu toe de enige provincie die geen aandacht had voor sport en bewegen in haar beleid. Met het onlangs gepresenteerde coalitieakkoord ‘Elke dag beter. Zuid-Holland.’ is daar verandering in gekomen. De kersverse PvdA-gedeputeerde Anne Koning heeft zich ten doel gesteld "dat sport voor alle inwoners van Zuid-Holland dichterbij komt. Zowel in de openbare ruimte als ook in duurzame accommodaties".

Een buitensportaccommodatie met een skeelerpiste, een 400 meterbaan, tennisbanen, een bootcampplek en een beweegpad. Het Gelderse Oldebroek (ten zuidwesten van Zwolle) is sinds vorige week een sportcomplex rijker dat met de hulp van duizenden uren vrijwilligerswerk werd gerealiseerd. Het kan daarmee met recht een geslaagd bewonersinitiatief genoemd worden.

Eenvoudig te organiseren en niet duur, dat is in feite de clou van het succes van The Daily Mile: gewoon een kwartiertje rennen onder schooltijd. In Nederland hebben honderden scholen zich binnen drie jaar verbonden aan het in Schotland ontstane concept, wereldwijd doen al bijna 9.000 scholen mee. Simpel? Een tijdelijke hype? Dankzij de tijdgeest, partijen die zich er vierkant achter scharen en een goede marketing lijkt The Daily Mile opeens geniaal bedacht en ongekende mogelijkheden te hebben.

In veel andere landen is het heel gewoon: kinderen en jongeren als actieve beoefenaars van de triatlonsport. In ons land zien we dat nog veel minder en daar moet verandering in komen, vindt de Nederlandse Triathlon Bond (NTB). Samen met partner Decathlon wordt de komende jaren flink ingezet op een toename van het aantal jeugdige triatleten.

De ondertekening van het Nationaal Sportakkoord in juni vorig jaar ging gepaard met een oproep aan regio’s en gemeenten om zelf ook met zo’n akkoord te komen. Dat was in Zeeland niet aan dovemansoren gericht. In de qua inwonertal kleinste provincie van ons land werd voortvarend gewerkt aan een plan met als resultaat de presentatie op 7 maart van een ambitieus akkoord waar álle dertien Zeeuwse gemeenten en een indrukwekkend aantal partners zich achter geschaard hebben.

Deze week informeerde sportminister Bruno Bruins de Tweede Kamer over de besteding van het nog niet gelabelde deel van het landelijke sportbudget. In het oog springend: 10 van de beschikbare 30 miljoen euro is beschikbaar voor gemeenten om te besteden aan de uitvoering van lokale sportakkoorden en nog eens 1,5 miljoen euro kan besteed worden aan sportformateurs.

Met jaarlijks 7.500 woningen erbij kan het aantal sportaccommodaties niet achterblijven, vinden ze in Amsterdam. De gemeenteraad stemde daarom deze week in met het Strategisch Huisvestingsplan Sport: in de periode 2020-2023 heeft het college de ambitie om maar liefst 276 miljoen euro in sportaccommodaties te investeren.

Zelden pakte een nieuwe sportvorm zo goed uit als OldStars walking football. Zo’n 4.500 deelnemers op meer dan 300 plekken in ons land nemen deel aan deze voetbalvorm voor zestigplussers, die nog maar vijf jaar geleden het levenslicht zag. Nu blijkt dat meedoen aan walking football de ‘oudjes’ ook daadwerkelijk meer sociale contacten en een betere lichamelijk conditie oplevert, maakt het programma zich op voor een volgende fase.

Na een geslaagde pilot met meer dan vijftig accommodaties in 2017, kreeg Sportservice Noord-Brabant de opdracht van de provincie een Duurzaamheidsplatform Sport te realiseren. Onlangs werd dat platform gelanceerd. Met praktijkvoorbeelden over het besparen en opwekken van energie, informatie over de verschillende financieringsmogelijkheden en het maken van matches met betrouwbare leveranciers en installateurs, moeten de duurzaamheidsambities in de Brabantse sport in een flinke versnelling komen.

De nieuwe Beweegrichtlijnen zijn sinds de invoering in 2017 al aardig ingeburgerd geraakt bij beleidsmakers en professionals in de zorg- en sportsector, maar of het grote publiek ook al doordrongen is van de inhoud ervan, is de vraag. De nu door het Kenniscentrum Sport ontwikkelde Beweegcirkel moet daar verandering in gaan brengen.

Sport als provinciaal beleidsthema was de laatste jaren in Overijssel misschien wat op de achtergrond geraakt, maar inmiddels lijkt het onderwerp weer helemaal terug op de agenda van Provinciale Staten. De Provincie Overijssel stelde onlangs twee subsidieregelingen op het gebied van sport en bewegen open en begin oktober organiseerde de provincie GO Overijssel, ‘hét inspiratiefestival voor sport, bewegen en gezondheid’.