In de Koninklijke Industrieele Groote Club op de Dam in Amsterdam begon Marjan Olfers, die ook als docent aan de Executive MBA Sport Management aan Wagner is verbonden, met haar kijkvenster op sport. Sander Claassen, programmamanager bij Wagner: "Zij beschouwt de sport als iets magisch. Daardoor heeft de sport ook een grote aantrekkingskracht. Toen ze zelf bij Ajax begon als commissaris was ze daar misschien wat naïef en nuchter in, maar om haar heen zag ze veel mannen voor wie het echt een jongensdroom was om in de sport te zitten. Zij noemt dat nu ook het ‘jongensdroom-syndroom’."

De magie van sport

Olfers hield de deelnemers een spiegel voor over het heersende positieve beeld over de sport. Ze legde uit dat de sport vooral heeft kunnen groeien op het deugdzame en gezonde wat de sport in zicht heeft. "Maar ze gaf duidelijk aan dat de sport ook twee kanten heeft. Het heeft dat magische, maar tegelijkertijd zit er ook iets persvers in. Het is een monopolistische piramidecultuur, waar weinig beweging in is omdat vanuit die passie ook de status quo wordt behouden."

Vanuit haar kennis van sportbesturen gaf ze ook aan hoe zij denkt dat die status quo doorbroken kan worden en hoe sportbesturen toekomstbestendig worden gemaakt. Claasen: "Wat ik opvallend in haar verhaal vond, was dat ze aangaf dat als je een bestuur samenstelt als je in oorlog bent met bijvoorbeeld een ledenraad dan kun je het beste kiezen voor een homogeen bestuur. Maar als je innovatie wil moet je zorgen voor diversiteit, gaf zij aan. Als je vernieuwing wil, dan moet het ook schuren in een bestuur."

Handelen en gedrag

Ze sloot haar presentatie af met een verwijzing naar de relatief jonge sport Ultimate Frisbee, waar geen scheidsrechter in het spel is. Zij ziet dat als een voorbeeld voor de sport en zeker ook voor sportbestuurders. "Ze gaf daarbij aan dat de bestuurders in de sport heel goed zijn in het elkaar vol stoppen met regels en structuur zonder dat je elkaar durft aan te spreken. Het gaat uiteindelijk gewoon om handelen en gedrag tussen mensen. Het eerste wat zij vraagt bij een conflict is: hebben jullie al met elkaar gesproken? Vaak blijkt dat niet het geval te zijn. Ze gaf aan dat een bestuur ook een beetje toezicht op elkaar moet houden."

Meer diversiteit

Huibert Brands vervolgde in het tweede deel met een zelfkritische en beschouwende sessie op de sport. Claassen: "Hij heeft verder uitgelegd hoe dat systeem in de sport werkt van lokaal verenigingsniveau tot aan het IOC. Dat is een volledig gesloten systeem waarbij ledenraden met een bepaald democratisch mandaat vasthouden aan wat ze kennen." Hij zag ook een paradox in dat buiten dat systeem nieuwe sporten ontstaan, zoals bijvoorbeeld skateboarden en rollerderby. "Wat ik mooi vond was dat hij zich openlijk afvroeg of we er als sport goed aan doen om die sporten binnen het systeem in te lijven", zegt Claassen. "Het systeem heeft wel zijn kracht. Als de skateboarders mee willen op internationaal niveau dan moeten ze mee in dat systeem. Maar de ongebonden blijft ongebonden bewegen."

Brands deed vooral een oproep tot meer diversiteit binnen besturen. "Hij gaf daarnaast ook aan dat young professionals meer kansen moeten krijgen, omdat die de bestaande structuren kunnen doorbreken. Voor hen is integriteit en ethiek heel erg belangrijk en is samenwerking al veel meer vanzelfsprekend."

Meer dan kennis delen

De masterclass werd door Brands beëindigd door te vragen naar de doelen van de deelnemers door ze na te laten denken over hun droom met daarbij een belofte een actie en wat daarbij hun rol is. Claassen vond dat een sterke afsluiting van de reeks. "Dat was ook precies wat we hebben geprobeerd: het moest meer zijn dan alleen kennis delen. Het ging ook om de vertaling naar je eigen praktijk en je eigen gedrag."

Volgend jaar zal Wagner weer een nieuwe reeks Masterclasses Toekomstig Leiderschap in de Sport organiseren. Deze starten op 24 maart 2020. Meer info: Wagner.nl