Volgens een onderzoek van de Stichting Waarborgfonds Sport onder bijna 300 voetbalclubs kampt één op de vijf verenigingen in de Tweede en Derde Divisie, en de hoofdklasse met betalingsproblemen. Een ander voorbeeld blijkt FC Lienden, net gedegradeerd naar de Derde Divisie. De club uit het dorp in de Betuwe, met slechts 7.000 inwoners, onderscheidde zich in 2015 als algeheel amateurkampioen.

Puur toeval, maar Hans Kraay jr trainde beide clubs. FC Lienden zelfs negen jaar, in twee perioden; JVC Cuijk twee seizoenen. "Ze hebben zich altijd heel reëel gedragen. Ze hadden ambities, maar bleven keurig binnen hun budget. Ze hebben het alleen niet meer kunnen bijbenen. En ingezien dat het geen zin heeft maar hijgend achter de grote clubs aan te hollen. Een Lada wint het nooit van een Ferrari", zo doelt hij op concurrenten als Spakenburg, IJsselmeervogels, Katwijk, Kozakken Boys, enz.

Grootste businessclub van Nederland

Zijn eerste periode bij FC Lienden liep van 2004 tot 2011. Vertrokken vanuit de derde klasse lukte het, mede met steun van de geldschieters Adrie Timmer en Nico Wagenvoort , aan te haken bij de net opgerichte Topklasse. "We zijn heel klein begonnen, maar binnen vier jaar hadden we de grootste businessclub van Nederland", aldus Kraay, werkend met een begroting van een halve ton tot uiteindelijk 3,5 ton. "Onze duurste speler, John van Loenhout, verdiende 2.000 bruto in de maand."

Van 2012 tot 2014 fungeerde Kraay als trainer van JVC Cuijk. "Ook daar hebben we nooit gekke dingen gedaan." En net als in Lienden opereerde een geldschieter, Twan Hofmans van de plaatselijke tapijthandel, op de achtergrond. Het zondagsteam verbleef in de Topklasse en finishte in 2013 als tiende en een jaar later als vierde. Het hoogtepunt brak aan op 22 januari 2014 met de bekerwedstrijd in Zwolle, waar de 5-1 nederlaag een einde maakte aan de droomreis van de Gelderlanders. "Ik denk dat het budget rond de twee ton schommelde. De voorzitter was een vrouw, en zij was heel duidelijk: ik moest absoluut binnen het budget blijven en in de winterstop niet om spelers vragen."

Medio 2016 keerde Kraay terug bij FC Lienden, bij het debuut in de Tweede Divisie. In het eerste jaar met als resultaat een zesde plaats, en veertiende in het seizoen daarop. "Er was steeds minder geld en met een begroting van zo’n twee ton red je het niet meer bij de eerste zes. Maar in mijn tijd heeft de club nooit in de problemen gezeten", weet Kraay heel zeker. Na het algeheel amateurkampioenschap raakte FC Lienden ineens tien spelers kwijt aan clubs als IJsselmeervogels en Spakenburg. "Die clubs hebben veel meer sponsors en een veel grotere businessclub. Daardoor hebben ze veel meer geld.’

December 2018 stapten de twee geldschieters bij FC Lienden vrij abrupt op. Volgens Wagenvoort had het geen zin meer langer mee te gaan in de "financiële gekte". "Een speler verdient bij een grote club als Katwijk gemiddeld 35.000 euro. Met uitschieters misschien wel tot 60.000 euro. Daarin konden en wilden wij niet mee." Voor Kraay een begrijpelijk daad. "Het was mooi geweest. Ze hebben ervan genoten. Maar het was niet langer vol te houden. Het is logisch dat Lienden nu twee stappen teruggaat. Met de huidige begroting kunnen ze in de Derde Divisie met de top meedoen, verwacht ik."

Meer toezicht

De problematiek van clubs als FC Lienden en JVC Cuijk is bekend bij de KNVB, maar de bond kent het onderzoek van de Stichting Waarborgfonds Sport opvallend genoeg niet. "Voor veel clubs, groot en klein, is het niet altijd gemakkelijk om het hoofd boven water te houden", aldus een zegsman in Zeist. Veel verenigingen hebben immers te maken met gestegen kosten zoals veldhuur en gemeentelijke lasten en de soms teruglopende inkomsten uit bijvoorbeeld de kantineverkopen maar ook sponsoring. In dat verband is besloten dat de licentiecommissie meer toezicht gaat houden op het financiële beleid van de clubs in de Tweede en Derde Divisie. Maar voor intensieve begeleiding bij de boekhouding van alle in totaal 3.000 amateurclubs in Nederland, zo laat de KNVB weten, heeft de bond gewoonweg niet genoeg mensen in dienst.

Hoe hoger het niveau, hoe hoger vanzelfsprekend de kosten voor het eerste elftal met zijn dure spelers en trainer. Maar ook in de hogere regionen van het amateurvoetbal waakt de KNVB over de status van de gecertificeerde trainer. "Wij hebben tevens de taak om de sport kwalitatief vooruit te helpen. Hiervoor zijn goed opgeleide trainers essentieel", aldus de mening in Zeist. "Toen ik bij Lienden kwam, zeiden ze; we willen jou graag hebben maar we kunnen jou nooit betalen. Waarop ik antwoordde: Ik wil geen cent meer dan de vorige trainer. Ik heb het altijd meer uit hobby gedaan", grijnst Kraay.

Foto: via Twitter FC Lienden