Zeg Camiel Eurlings, en velen zullen vooral denken aan de (vermeende) fysieke mishandeling van zijn ex-vriendin, of over zijn gedwongen ontslag als CEO bij KLM in 2014. En dat terwijl hij toch ook ooit werd gezien als de kroonprins van het CDA en een talentvol bestuurder. Niet voor niets heeft de biografie die deze week uitkwam de ondertitel: opkomst en ondergang van een zondagskind.

Van 2013 tot 2018 was Eurlings IOC-lid. Op voorspraak van Hein Verbruggen en toen nog kroonprins Willem-Alexander kwam de Limburger op het pluche van het Internationaal Olympisch Comité terecht. Daar gooide de man die vanuit Nederland verweten werd weinig affiniteit met de sportwereld te hebben – hij was slechts een recreatief wielrenner en hockeyer – juist hoge ogen.

Privileges

Dat stelt journalist Sonny Motké, schrijver van de biografie over Eurlings, vast. Motké, tot voor kort redacteur bij Quote en sinds april werkzaam voor het Financieel Dagblad, sprak afgelopen jaren met meer dan tweehonderd mensen rondom Eurlings. Onder wie ook KNVB-voorzitter Michael van Praag, Marijke Fleuren (lid van een IOC-commissie) en Richard Pound, het langst zittende IOC-lid (sinds 1978).

"Voor Eurlings was zijn rol binnen het IOC heel belangrijk, zeker nadat hij bij KLM was ontslagen. En hij kon het ook echt goed", zegt Motké. "Wat wij in Nederland niet zagen, was dat Eurlings achter de coulissen, in die ongrijpbare bestuurswereld in de sport, als geen ander verbindingen kon leggen tussen mensen. Dankzij zijn ervaring als politicus en dankzij zijn netwerk. Hij kreeg ook echt dingen voor elkaar. Hij kreeg een paar jaar terug zelfs delegaties van Noord- en Zuid-Korea bij elkaar aan tafel bij het WK taekwondo. Dat vond ik bijzonder om te horen. In Nederland hadden we toch vooral het idee dat hij een beetje op een stoel zat, genoot van de privileges."

Zichtbaar tijdens Spelen in Rio

Genieten deed Eurlings voor zijn rol. Bij de Spelen in Rio (2016) was hij als een van de weinige Nederlandse sportbestuurders zichtbaar. En dat terwijl dat de aantijgingen van zijn ex-vriendin al openbaar waren. Eurlings was veelal in aanwezigheid van inmiddels koning Willem-Alexander te vinden bij wedstrijden van de Oranje-equipe. Als IOC-lid deelde hij zelfs de medailles uit bij de wielertijdrit voor mannen, het dameshockey en de BMX voor mannen. Eurlings maakte deel uit van drie IOC-commissies (marketing, financiën, internationale betrekkingen) en was voorzitter van de communicatiecommissie.

Motké sprak dus met verscheidene mensen uit de sportwereld. "Wat ze allemaal zeggen: Eurlings was de rising star binnen het IOC. Ik noem hem in het boek een tovenaar, en een kameleon. Hij heeft de gave mensen in te pakken, is een goed verteller. En het maakt daarbij niet uit wie hij tegenover zich heeft. Hij gaat met iedereen goed om; man, vrouw, jong, oud, van Afrika tot Amerika, links, rechts, enzovoort. De mensen die ik sprak, hielden er ook rekening mee dat Eurlings uiteindelijk lid zou worden van het dagelijkse bestuur, als hij zich daarvoor kandidaat zou stellen. Dat heeft hij alleen nooit gedaan. Misschien had hij er nog een paar jaar voor nodig, maar die tijd kreeg hij dus niet."

Onhoudbare positie

In januari 2018 stapte Eurlings onder druk van het NOC*NSF en enkele topsporters op als lid van het IOC. Zijn positie was volgens hen onhoudbaar geworden, nadat hij halfslachtig had gecommuniceerd over de vermeende fysieke mishandeling, waarvoor hij uiteindelijk een taakstraf kreeg van veertig uur. Op de achtergrond sluimerde al langer een vete, zoals Motké het noemt, tussen Eurlings en NOC-voorzitter André Bolhuis, die zichzelf in 2013 ook graag kandidaat had gesteld voor het IOC-lidmaatschap dat vrijkwam door het vertrek van Willem-Alexander.

"Bolhuis doet alsof Eurlings zijn beste vriend was, maar dat is niet waar. Ik laat ook mensen aan het woord die stellen dat Bolhuis niet wilde dat Eurlings IOC-lid werd. Het was ook de bedoeling van het NOC*NSF om Bolhuis naar voren te schuiven. Hij was de ultieme sportbobo: van topsporter, via voorzitterschap van de hockeybond en chef de mission naar het NOC*NSF. De volgende stap moest het IOC worden. Maar toen stond daar ineens Eurlings, die geen sportachtergrond had en een stuk jonger was. Dat kon Bolhuis moeilijk verkroppen. Eurlings liet die kritiek van zich afglijden, wist dat het IOC juist een jongere kandidaat wilde hebben, voor de toekomst."

Meer tijd nodig

Waar het NOC*NSF duidelijk stelling nam, daar hield het IOC zich juist afzijdig in januari 2018. "Op het einde wilde Eurlings juist zelf stoppen, maar het IOC wilde per se dat hij bleef. Daar heeft hij in eerste instantie ‘ja’ op gezegd. Hij had uiteindelijk de keuze om IOC-lid te blijven, maar dan een paria in Nederland te worden, of om er helemaal mee te stoppen en rust te zoeken. Hij koos voor dat laatste."

Dat het IOC hem eigenlijk niet wilde laten gaan, zegt genoeg: de oud-politicus, die in Nederland min of meer werd verketterd, stond er bij het Internationaal Olympisch Comité zeer goed op. "Hij zat erg dicht op voorzitter Thomas Bach en wist zodoende Nederland continu onder de aandacht te brengen. Eurlings was bezig met een goede lobby om Nederland te positioneren als een sterk land om grote sportevenementen te organiseren. Er zijn zat backbenchers van wie je niets hoort. Zo was hij niet. Hij was prominent aanwezig, zei altijd wat tijdens vergadering. En hij ging als een van de weinigen elke maand op de koffie bij Bach. Dat moeten we Eurlings toch nageven: hij was bezig echt iets neer te zetten. Hij had alleen meer tijd nodig."

Boekinfo:

Titel: Camiel, opkomst en ondergang van een zondagskind
Schrijver: Sonny Motké
Uitgever: Prometheus
Prijs: 39,99 euro
EAN: 9789044635843

Foto: via Youtube IOC Media