Zowel het zwemmen als het volleybal was nog wel vertegenwoordigd bij het debuut van de Europese Spelen in Bakoe, maar het duo ontbrak in Minsk. In Azerbeidzjan telde de nationale afvaardiging 119 sporters, uitkomend in 17 sporten en 24 disciplines. Vier jaar later, onlangs in Wit-Rusland, traden 86 sporters aan, actief in 15 sporten en 23 disciplines. Die tendens bleek ook overall zichtbaar: van 6.000 deelnemers zakkend naar iets minder dan 4.000. Een duidelijke daling, waar het NOC*NSF juist streeft naar een bredere interesse voor dit evenement. "Voor erg veel Europese landen was dit het moment, een jaar voor de Spelen van Tokyo 2020, van groot belang om te weten hoe je ervoor staat", constateerde Dielessen tijdens zijn vijfdaags verblijf in Minsk.

Aanloop naar Tokio

Acht sporten loofden op de tweede Europese Spelen directe kwalificatie voor de Spelen als bonus uit. Zoals tafeltennis, present met een team van drie vrouwen en twee mannen. Waar nog goud blonk voor Li Jiao in Bakoe, strandde Li Jie nu in de kwartfinales, evenals de damesploeg. Op beide onderdelen bleef zodoende plaatsing voor Tokio net uit, want alleen de beste drie konden zo’n ticket verdienen.

Ofschoon de kans op uitzending voor het tafeltennis in Minsk mislukte, beveelt Dielessen andermaal de Europese Spelen als ideaal ijkpunt aan in de aanloop naar de Olympische Spelen van een jaar later. "Het is vooral van belang dat er telkens sporten op het programma staan, waarvoor dit moment belangrijk is in de opbouw van de voorbereiding op de Olympische Spelen van het jaar erna. In Minsk waren 19 van de 23 disciplines ook volgend jaar te zien in Tokyo. Sporters en begeleiders hebben weinig moeite vooral de sportieve betekenis van dit evenement als belangrijk onderdeel van hun Road to Tokyo in te zien. Bij de meeste disciplines was de Europese top zwaar vertegenwoordigd."

Concurrentie

Zoals het judo, dat (met het boksen) de Europese Spelen als een (jaarlijkse) EK beschouwt. Wat overigens de internationale judofederatie (IJF) bepaalt, en niet Judo Bond Nederland. De vertegenwoordiging van zestien judoka’s presteerde minder dan in Bakoe: nu twee keer zilver en twee keer brons tegen drie gouden en twee bronzen plakken in de voorgaande editie. Dat judo dit toernooi uiterst serieus neemt, is even logisch als begrijpelijk. Ex-judoka Patrick Hickey was immers als voorzitter van het Europees Olympisch Comité (EOC) de belangrijkste voorvechter en geestelijke vader van de Europese Spelen. Wegens fraude met kaarten werd de Ier op de Olympische Spelen van 2016 in Rio ter plaatse gearresteerd.

Voor meer erkenning en acceptatie van de Europese Spelen in de sportwereld, lijken de gezamenlijke Europese kampioenschappen als vorig jaar in Glasgow en Berlijn een niet te onderschatten concurrent. Zeker, omdat de tv-rechten voor zo’n megatoernooi met in elk geval atletiek, turnen en zwemmen merkbaar meer opbrengen voor de deelnemende bonden. "Wat EK’s betreft, is er een erg divers speelveld", aldus de reactie van Gerard Dielessen. "Alleen al als je naar de frequentie van deze afzonderlijke kampioenschappen kijkt, zie je grote verschillen. In sommige takken van sport zijn ze elk jaar, in andere eens per twee jaar en er zijn ook takken van sport die maar één keer in de vier jaar een EK organiseren. Ook in betekenis verschillen de EK’s sterk van elkaar, net als het enthousiasme om ze te organiseren."

Kwalificatietraject

De directeur van de sportkoepel juicht niettemin een samenwerking tussen de Europese Spelen en de gezamenlijk georganiseerde EK’s ofwel The European Championships van harte toe. "Als je met elkaar naar een situatie zou kunnen toewerken, waarin je twee jaar voor de Olympische Spelen de European Championships als een aantal gebundelde EK’s organiseert en één jaar voor de Olympische Spelen de Europese Spelen als groot continentaal multi-sportevenement, dan zou dat een mooie verdeling zijn. Waarbij de Europese Spelen dan vooral van betekenis zijn voor het kwalificatietraject voor de daarop volgende Olympische Spelen."

Toekomst

In Bakoe tijdens de kennismaking met de Europese Spelen verschenen volleybal en zwemmen nog wel op het podium. Het zwemmen weliswaar met een jeugdploeg, want de LEN koppelde het jaarlijkse EJK toen nog aan dat evenement. Negen dames in spe doken daar namens Nederland in het water. Maar de LEN schrapte die combinatie en haalde het jeugdtoernooi terug naar de eigen kalender. In Azerbeidzjan presenteerde het volleybal het damesteam te midden van alle topploegen, omdat het in 2015 prima in het programma paste. Met een vijfde plaats als resultaat. In Minsk liet kennelijk het iets lagere budget van de organisatie niet toe om volleybal opnieuw in het schema te plaatsen. Zelf heeft de Nevobo allerminst bezwaren tegen deelneming aan de Europese Spelen, maar heeft daarvoor dan wel toestemming nodig van de FIVB, ofwel de internationale volleybal-federatie.

Ondanks alle scepsis, kritiek en twijfel is de derde editie van de Europese Spelen inmiddels toegewezen aan het Poolse Krakau. "Die zal daar zeker worden georganiseerd", weet Gerard Dielessen. "Daardoor kan je gerust zeggen dat de Europese Spelen als de continentale Spelen van Europa een mooie toekomst tegemoet gaan. Het IOC, de internationale federaties en de Europese NOC's kunnen dit evenement nu nog meer waarde geven door de betekenis in het kwalificatietraject voor het jaar daarop te houden Olympische Spelen te vergroten. Krakau 2023 kan daarmee voor de aanloop naar Parijs 2024 van groot belang blijken te zijn."

Foto: Lisa Deen