Sport & Corona

De volle tribunes bij de Dutch Grand Prix in Zandvoort afgelopen weekend doen anders vermoeden, maar het coronavirus is nog niet weg. "Wij zijn het coronavirus misschien vergeten, maar het virus is ons nog niet vergeten", zou een passende metafoor zijn van het kabinet als het nu een persconferentie zou geven. De lage besmettingscijfers maken maatregelen op dit moment weliswaar niet noodzakelijk, maar dat betekent niet dat de regering achterover kan leunen. De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) heeft daarom in samenwerking met een groot aantal adviescolleges een aantal scenario’s voor het verloop van de pandemie doordacht. De Nederlandse Sportraad pleit in dat adviesrapport om sport en bewegen te allen tijde als een basisbehoefte te beschouwen.

"Sport is een deel van de oplossing", verzekert Ronald Wouters, algemeen directeur van NL Actief, in welke organisatie de sportscholen zijn vertegenwoordigd. "Dat hebben we ook continu proberen te adresseren richting overheid. Zorg ervoor dat sport behoort tot de essentiële diensten, zodat het ook niet dichtgaat op het moment dat je maatregelen moet nemen." Tijdens de afgelopen lockdown moesten de sportscholen hun deuren weer sluiten. Dat gebeurde op 19 december, tot 15 januari. "Dat was alweer voor de derde keer", aldus de herinnering van Ronald Wouters. "De eerste weet ik nog, die was op 15 maart 2020 toen volgens mij zo’n beetje alles in lockdown is gegaan."

Gisteren is het nieuwe kabinet Rutte IV beëdigd. Op het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) beginnen twee bekende gezichten uit de coronacrisis als nieuwe minister: Ernst Kuipers en Conny Helder. Kuipers was regelmatig op tv te zien als voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Helder vertegenwoordigde vanuit branchevereniging ActiZ de verpleeghuizen. In de taakverdeling tussen de minister ‘van’ en ‘voor’ VWS is de portefeuille sport bij Helder komen te liggen. Op haar eerste dag kan de nieuwe ‘sportminister’ gelijk al haar gevoel met de sport tonen, want tijdens een demonstratie in Den Haag wordt haar gevraagd de sportsector tot essentieel te benoemen.

2021 gaat de boeken in als het tweede coronajaar. Ook voor de sport was corona het hele jaar door onderwerp van gesprek. Het debat over de positie van sport en bewegen in de samenleving werd daardoor vaker aangezwengeld. We hadden verkiezingen voor de Tweede Kamer en uiteindelijk op het nippertje van het jaar zelfs nog een nieuw coalitieakkoord. En natuurlijk was dit het jaar van de overstromingen in Limburg, de Olympische Spelen in Tokyo en veel nieuwe benoemingen in de sport. Scroll daarom met ons nog één keer door 2021 met dit overzicht van de hoogtepunten van Sport & Strategie.

Biljarter Dick Jaspers werd afgelopen maand voor de vijfde keer wereldkampioen driebanden. Een flinke opsteker voor de Nederlandse biljartsport en de KNBB. Zeker in een jaar waarin de competities van zowel pool, snooker, carambole en driebanden grotendeels stillagen. "Dat heeft veel pijn gedaan, in organisaties, maar ook bij spelers, clubs, vrijwilligers. Mensen snakken ernaar weer te kunnen spelen, niet alleen vanwege het sportieve aspect, de competitie, maar vooral ook om het sociale aspect", blikt KNBB-directeur Willem La Rivière in een interview met vakblad Sport & Strategie terug op het voorbije coronajaar. "We hebben dit jaar 7 procent minder inschrijvingen voor onze competities. Slechts 7 procent ben ik geneigd te zeggen, na een vrijwel biljartloos seizoen."

"Financieel gezien zijn de clubs er niet slechter op geworden", luidt de toch wel verrassende conclusie van Dick Zeegers, directeur van de Stichting Waarborgfonds Sport. "Maar ik doe het met allerlei slagen om de arm", voegt hij er in één adem aan toe, waarmee hij doelt op de huidige situatie met velerlei maatregelen. Zijn conclusie is bovendien gebaseerd op de stukken van de verenigingen over het boekjaar 2020 en wat betreft dit jaar tot en met juni.

Ondanks een dringende oproep van de sportsector en vragen van verschillende Kamerleden wil het kabinet geen uitzondering maken op de avondsluiting voor amateursport. De afgelopen dagen wezen verschillende experts op het belang van sport en bewegen voor de mentale en fysieke gezondheid. Maar demissionair premier Rutte toonde zich in het coronadebat in de Tweede Kamer gisterenavond niet gevoelig voor die inzichten. Het roept de vraag op hoe essentieel dit kabinet de sportsector vindt.

Waar bij eerdere coronamaatregelen nog wel eens uitzonderingen werden gemaakt voor de sport, trok het kabinet vrijdag in de persconferentie één lijn met de avondsluiting. Om de torenhoge besmettingscijfers terug te dringen is vanaf vanavond 17.00 uur bijna alles gesloten: van de horeca, theaters tot aan de amateursport. Zowel trainingen als wedstrijden zijn zowel binnen als buiten niet toegestaan tussen 17.00 uur en 05.00 uur. Een harde klap voor sportverenigingen, fitnesscentra en zwembaden waar het juist in de avonduren veel wordt gesport.

Met het naar voren halen van de derde stap van het openingsplan stelt het kabinet de Nederlandse sport per 5 juni verder open. Demissionair premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge maakten dit afgelopen vrijdag bekend in een persconferentie. Met deze versoepelingen worden teamsporten voor volwassenen binnen en buiten mogelijk. Ook kunnen de sportkantines weer open. Aan dit openingsplan zit nog een kleine mits: de dalende trend van de coronacijfers moet wel doorzetten.

"Voor de corona-crisis waren 3,2 miljoen mensen bij de fitness aan het sporten. Van dat aantal heeft gemiddeld gezien, dat hangt een beetje van het bedrijf af, zo’n dertig tot vijfendertig procent opgezegd. Dat betekent dus dat een miljoen sporters op dit moment gestopt zijn met sporten bij een sportcentrum", vertelt Patrick Rijnbeek, directeur van NL Actief (brancheorganisatie van de sportscholen), terwijl alle sportscholen hun deuren weer mogen openen.

Twee sportwedstrijden sieren de lijst van Fieldlab Evenementen voor de tweede periode van experimenten. Op zaterdag 8 mei de Mud Masters en op zondag 16 mei de Marathon van Enschede. "We hebben een eerste fase gehad met een aantal evenementen", aldus Tim Boersma, woordvoerder van Fieldlab Evenementen. "Dat waren er toen in totaal acht. Vervolgens hebben we toestemming gekregen voor de tweede fase. In samenspraak met de evenementenbranche, waaronder ook NOC*NSF, hebben we de aanvankelijk lange lijst ingekort tot elf evenementen, met dus de Mud Masters en de Marathon in Enschede."

Veel clubs en sportorganisaties hebben de neiging het hoofd te laten hangen en de coronacrisis uit te zitten in lethargie en zelfbeklag, signaleert Frank van den Wall Bake. Natuurlijk, er is leed, sportief en commercieel. Maar dat is geen reden om de hoop te laten varen en niet vooruit te kijken. In een interview met vakblad Sport & Strategie geeft de nestor van sportmarketing tips en adviezen aan sportorganisaties om het lot in eigen hand te nemen en sterk te staan voor de tijd ná corona.

Vandaag op 23 maart is het een jaar geleden dat de eerste lockdown begon. Micha Peters en Jurryt van de Vooren van Sportgeschiedenis.nl presenteren op deze dag hun onderzoek naar de weerbaarheid van de internationale sport tijdens eerdere mondiale crisissen – van het kaatsen in Friesland tijdens de cholera-epidemie van 1866 tot en met corona in het afgelopen jaar. Deze verhalen zijn gebundeld in de online publicatie Sportjaar Zonder Podium, in samenwerking met Arko Sports Media.