In de jeugdopleidingen van veel betaald voetbalorganisaties wordt al op zes of zevenjarige leeftijd een eerste schifting gemaakt op basis van niveau. Over dit systeem van vroeg selecteren bestaat al langer veel discussie. FC Den Bosch en haar jeugdopleiding doorbreken dit systeem nu door te stoppen met het scouten bij de jongste voetballertjes. De club zegt deze manier van talentidentificatie niet langer verantwoord meer te vinden. In plaats daarvan wordt de Bossche club een ‘open vereniging’, waar kinderen ongeacht niveau of sekse zich kunnen inschrijven.
Voor dit nieuwe talentenplan lieten jeugdtrainers David Golverdingen en Guus Schuurmans zich inspireren door de Zweedse topclub AIK, dat al langer en succesvol met het principe van de open vereniging werkt. Volgens Golverdingen, die naast jeugdtrainer ook managementkaderlid en coördinator van het talentenplan van de FC Den Bosch Jeugdopleiding is, staan jeugdopleidingen in Nederland voor een cultuuromslag in het belang van de kinderen en de sport. "De stress die het selectie- en het jaarlijkse uitstroomproces veroorzaken en de stress die de prestatiedruk met zich meebrengt, is schadelijk voor kinderen op jonge leeftijd. Veel talent haakt er door af en gaat zo voor de sport verloren. En door de manier van scouten blijft ook veel talent onontdekt.”
Hij merkt daarbij op dat clubs weten dat het scouten bij de jongste jeugd erg gecompliceerd is. "Toch gaan ze ermee door omdat ze bang zijn om talenten mis te lopen. Talenten die dan misschien bij een concurrent gaan spelen. Als BVO’s samen nadenken over hoe het opleiden anders en beter kan, kunnen we elkaar en de sport bekrachtigen in plaats van beconcurreren. Want er valt helemaal niet te voorspellen hoe de ontwikkeling van een jonge speler gaat verlopen."
"Wat wij vooral willen is kinderen enthousiasmeren voor de sport en hen succes laten beleven"
In het nieuwe open systeem van de jeugdopleiding wordt daarom naar potentieel gekeken in plaats van het niveau van een speler op een bepaald moment. Het opleidingsproces van de kinderen krijgt daarbij een prominente plek. "Wat wij vooral willen is kinderen enthousiasmeren voor de sport en hen succes laten beleven. Anders houden we ze niet aan het sporten. Het gevolg is minder talentontwikkeling over de hele linie. Wij zijn ervan overtuigd dat de open club leidt tot een gezondere sportcultuur met meer plezier, betere voetballers, trainers en bestuurders." De KNVB die al met verschillende experimenten rond jeugdopleiding bezig is, heeft al aangegeven het infinitief van FC Den Bosch toe te juichen en de ontwikkelingen ondersteunt.
Rob Almering, sinds vorig jaar de nieuwe algemeen directeur van FC Den Bosch, moet deze ommezwaai bij de jeugdopleiding in een breder perspectief worden gezien. Wat hem betreft is het een eerste aanzet voor wat FC Den Bosch wil zijn als betaald voetbalorganisatie. "FC Den Bosch spreekt niet iedereen aan, maar we zijn er in de basis wél voor iedereen. Deze nieuwe koers in onze opleiding is een eerste, belangrijke bouwsteen in een fundamenteel andere benadering die past bij de vernieuwingsdrang van FC Den Bosch. Voetbal is, meer dan welke sport of welk cultureel fenomeen dan ook, het spel van de mensen. Net als elke andere profclub, ontleent FC Den Bosch haar bestaansrecht aan populariteit. Wij willen daarom veel meer zijn dan alleen een voetbalclub en het algemeen belang dienen in de regionale samenleving waar wij deel van uit maken."
Deze nieuwe koers van FC Den Bosch was vorige zomer al zichtbaar toen de club de deuren van stadion De Vliert openzette voor voetbaljeugd uit de regio. Dit gebeurde naar aanleiding van een spontaan idee van Frank van Eekeren, die ook in nauw contact staat met de club.
Van Eekeren is als lector Impact of Sport aan de Haagse Hogeschool en universitair hoofddocent bij het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht al langer bezig met de positie van de voetbalclubs in de samenleving. Zijn ideeën krijgen met het initiatief 'De Waard€volle club' al navolging bij verschillende clubs zoals Helmond Sport, waarbij clubs hun waarde voor de regio met behulp van de kracht van voetbal kunnen vergroten. Deze gedachte sluit naadloos aan op de conclusies van het recent verschenen rapport 'De maatschappelijk impact van het betaald voetbal in Nederland', waarin wordt gesteld dat BVO’s een belangrijke verbindende rol in de regio vervullen.
Foto: via FC Den Bosch