Een van de grootste mysteries in de sportwereld is het fenomeen ‘coach’. Het zijn meestal mannen, soms vrouwen, die hun pupillen bijstaan tijdens de wedstrijden. Trainers hebben een ander uitgangspunt: zij proberen hun pupillen beter te maken met alle middelen die voorhanden zijn. Het probleem is dat veel trainers zich ook coach voelen en andersom.
Het verschil tussen een coach en een trainer is levensgroot. Er is sprake van verschillende werkvelden. Een coach is er voor het mentale aspect, de trainer gaat over de fitheid van de pupil. In een ideale situatie hebben coach en trainer regelmatig, als gelijken, overleg over de gang van zaken, met als enige uitgangspunt: de sporter fysiek en mentaal sterker maken. Dat klinkt prachtig en volslagen logisch, maar zeker in ons land is dat geen vanzelfsprekendheid. Het probleem is dat nogal wat trainers en coaches een (te) groot ego hebben waardoor er te weinig ruimte is voor de collega.
En zo kom ik uit bij Kiki Bertens en haar coach (of trainer/coach) Raemon Sluiter. Dat ze elkaar vier jaar geleden vonden, was achteraf gezien een zegen, in ieder geval voor de Nederlandse tenniswereld. Raemon was de man die Kiki op dat moment nodig had. Twee gevoelsmensen bij elkaar, beiden met nogal wat bagage. Aanvankelijk deed Sluiter het vrijwel alleen, later trad fysiotherapeute Elise Tamaela toe tot het team. Tijdens de samenwerking was er nogal eens sprake van botsingen. Sluiter moest Bertens er op die momenten figuurlijk met de haren bij trekken. Ze had af en toe last van een negatief gevoel op de baan en met enig verbaal geweld – ook hoorbaar op tv – wees de coach haar de weg omhoog. Het was niet altijd fijn voor Bertens, maar het werkte vaak wel.
Maar hoe succesvol het duo Bertens/Sluiter ook was, de sleet zat na een jaar of vier in de samenwerking. De breuk zat er aan te komen. Bertens wilde minder stress en meer vrijheid. Sluiter voelde de bui al hangen en na een serie slechte resultaten stelde hij een pauze voor. Bertens ging daarin mee. Assistent Tamaela werd een paar maanden lang de ‘hoofdcoach’. De samenwerking beviel Kiki zo goed, dat ze een paar weken voor de officiële mededeling in een geheim overleg tegen haar coach vertelde dat ze met hem stopte en met Tamaela doorging. Het werd een paar weken later op een elegante manier naar buiten gebracht. Beiden hadden geen baat bij een openbare ruzie, die via de media zou worden uitgevochten.
"Ze mag zich dan 'bevrijd' voelen, maar wat gebeurt er als het qua successen niet werkt met Tamaela?"
Het was een hard gelag voor Sluiter, de gevoelsmens die altijd voor Kiki had klaargestaan. "De afgelopen weken", meldde Sluiter tegenover het AD, "waren waanzinnig zwaar." De tranen waren niet ver weg toen hij dit opbiechtte. Maar hoe spijtig ook voor de coach, het verbaasde me niet dat de 27-jarige Bertens zich van hem losmaakte. Als de emoties wat verdwenen zijn, zal de Rotterdammer zich steeds meer realiseren wat een megaprestatie hij heeft geleverd met Kiki. Onder zijn hoede werd ze de nummer 4 van de wereld en ze eindigt ze dit jaar in de top 10. Gezien de internationale concurrentie is dat een fantastisch resultaat. En een groot compliment dus ook voor Raemon Sluiter.
De vraag is hoe het nu verder gaat met Kiki. Ze mag zich dan 'bevrijd' voelen, maar wat gebeurt er als het qua successen niet werkt met Tamaela? Dan heeft ze volgens mij twee serieuze opties. Ze kan zich laten afzakken naar een positie tussen, pakweg, de 20ste en de 50ste plek op de wereldranglijst en daar tevreden mee zijn. Maar voor haar talent en klasse is dat ondermaats. De andere optie is om Tamaela in te wisselen voor een betere coach. In die situatie zou ik haar aanraden om in zee te gaan met Sven Groeneveld, de oud-coach van een hele reeks wereldtoppers. Als er één topcoach is die met vrijwel iedereen kan werken is hij het. En naast zijn coaching-kwaliteiten heeft hij ook nog eens een geweldig netwerk. En wie weet, misschien komt ze dan ook wel weer in de top 5 terecht. In dat geval lonkt de nummer 1-positie. Alles kan tegenwoordig in het vrouwentennis. Met Tamaela zie ik dat niet snel gebeuren. Om een superspeelster te worden, heb je een superbegeleiding nodig.
En hoe vergaat het Raymond Sluiter in de toekomst? Als hij de ambitie heeft om door te gaan als coach, dan komen er ongetwijfeld interessante opties in beeld. Maar eerst even afkicken van deze slopende jaren en terugkijken op en leren van het verleden. Een sterk Team Sluiter zie ik wel zitten. Heel goed voor de tenniswereld, die een flamboyante persoonlijkheid als Sluiter wel kan gebruiken.
Foto: Leonard Zhukovsky / Shutterstock.com