Vorig jaar zag het Jeugdfonds Sport & Cultuur ook al een stijging in het aantal aanvragen: toen ging het om een toename van 20%. Het fonds verklaart de nieuwste cijfers door de toename van het aantal gezinnen dat de contributie voor de sport- en cultuurclub niet kan betalen en de groeiende bekendheid van het Jeugdfonds. Dat verklaart nog niet direct het verschil in de trends van de dalende armoedecijfers en het aantal aanvragen bij het fonds.

Na-ijleffect

In een reactie op een ander panelonderzoek van het AD sprak directeur Arjan Vliegenthart van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) in het NOS Radio 1 Journaal over een na-ijleffect. Uit dat onderzoek blijkt dat zo’n 2 miljoen mensen in Nederland moeite hebben met het betalen van de rekeningen. "Eerst proberen mensen het zelf op te lossen. Ze gaan in hun directe omgeving kijken of ze hulp kunnen vinden. Als dat dan niet lukt dan moeten mensen langzamerhand naar een Stichting Leergeld of het Jeugdfonds Sport en Cultuur. Dat komt na een tijdje los omdat mensen de gezonde eigenschap hebben om eerst te kijken wat ze zelf kunnen doen en pas als het echt niet meer gaat aan de bel trekken", aldus Vliegenthart.

Schaamte

Het zou volgens Vliegenthart beter zijn als mensen eerder hulp zoeken. "Tegelijkertijd zien we ook dat het even duurt voordat het doordringt. We zien ook vaak bij de eerste financiële problemen dat mensen denken dit los ik zelf op. Er is natuurlijk ook schaamte om je te melden want je wil niet graag te boek staan als iemand die hulp nodig heeft. Dat duurt dus vaak even."

Het NIBUD hoopt en verwacht dat het nieuwe kabinet zoals het heeft aangekondigd structureel gaat inzetten op bestaanszekerheid. "Het duurder geworden leven voor gezinnen met alle uitgaven rond school en andere dingen die kinderen nodig hebben om mee te kunnen doen, dat zijn dingen waar je structureel op in moet zetten. De onzekerheid zit niet alleen op de hoogte maar met name hoevéél regelingen mensen moeten zoeken en kunnen vinden om rond te kunnen komen. Dat moet echt eenvoudiger."

Zorgen voor structurele oplossingen

Het Jeugdfonds Sport & Cultuur is zo’n regeling waar gezinnen met geldproblemen een beroep op kunnen doen. In de gepresenteerde cijfers ziet het fonds nog weinig reden tot hoop over de betaalbaarheid van sport en cultuur. Vooral de stijging in aanvragen voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 6 jaar valt op: de teller staat tot en met juli 2024 op 6.669; een verdubbeling ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Het Jeugdfonds verwacht dat de voorgenomen belastingverhogingen en bezuinigingen het voor veel gezinnen nóg moeilijker zullen maken om deel te nemen aan sport en cultuur, zelfs met de geplande verbeteringen in armoedebestrijding en koopkracht.

Directeur Petra Bosman benadrukt de noodzaak om sport en cultuur toegankelijk te houden voor alle kinderen, ongeacht hun financiële situatie: “Hoewel er in de politieke plannen in woorden de nodige aandacht wordt besteed aan armoedebestrijding, participatie en het belang van sport en bewegen, moet dit uit de daden nog blijken. Het is ondenkbaar dat kinderen hierdoor worden uitgesloten. We moeten gezamenlijk zorgen voor structurele oplossingen, zodat elk kind kan meedoen.”

Meer dan alleen sport en cultuur

Tegelijk met de presentatie van de nieuwste cijfers, lanceert het Jeugdfonds Sport en Cultuur de campagne ‘Gewoon mogelijk’ bij de start van het nieuwe sport- en cultuurseizoen. Deze campagne is bedoeld om ouders te informeren over de financiële steun via het Jeugdfonds. Ook wordt de brede impact van sport en cultuur onder de aandacht gebracht door te laten zien dat deelname bijdraagt aan persoonlijke groei, het maken van vriendschappen en het vergroten van zelfvertrouwen.

Een moeder die gebruik heeft gemaakt van het fonds, deelt haar ervaring: "Sporten betekent alles voor mijn kinderen. Ze leren samenwerken, ontdekken hun talenten, bouwen aan hun zelfvertrouwen, maken nieuwe vrienden en ontwikkelen sociale vaardigheden."

Petra Bosman onderstreept het belang hiervan: "Wanneer kinderen en jongeren zich door meedoen aan sport en cultuur fysiek, mentaal, sociaal en creatief ontwikkelen, vergroten ze hun kansen om volwaardige leden van de samenleving te worden. Vroeg beginnen en langdurige deelname hebben een positieve invloed op hun ontwikkeling en helpen de kansenongelijkheid te verkleinen."