Vijftig jaar geleden was de openingswedstrijd van het WK voetbal in Mexico. Het gastland speelde tegen de Sovjet-Unie een niet zo heel mooie wedstrijd. Dat was gelukkig geen voorbode voor de rest van het toernooi, want het evenement werd legendarisch, onder meer door wonderschoon voetbal van Brazilië, dat voor de derde keer wereldkampioen werd. En dan was er nog de halve finale tussen West-Duitsland en Italië, die in beide landen nu nog bekend staat als het Spel van de Eeuw – in eigen taal Jahrhundertspiel of Partita del secolo.

Taalproblemen

Precies vijftig jaar geleden gebeurde er nóg iets opmerkelijks, want voor de eerste keer in de geschiedenis maakten scheidsrechters gebruik van gele en rode kaarten. Evgeny Lovchev van de Sovjet-Unie had de twijfelachtige eer om als eerste voetballer ooit een gele kaart te ontvangen, uitgedeeld door de West-Duitse scheidsrechter Kurt Tschenscher in de openingswedstrijd.

De reden om die in te voeren was om het groeiende probleem van taalbarrières te slechten in het internationale voetbal. Vóór 1970 deden spelers tijdens internationale wedstrijden namelijk soms net alsof ze de scheidsrechter niet begrepen als die iemand een waarschuwing gaf of zelfs van het veld stuurde. Als een voetballer een gele of rode kaart ziet, weet die echter meteen wat er bedoeld wordt. Deze kaarten zijn het Esperanto van het internationale voetbal, de taal die iedereen begrijpt.

Dat klinkt misschien gek, maar in 1966 leidde een taalprobleem tot één van de grootste rellen in de geschiedenis van het WK Voetbal. Engeland speelde toen als gastland tegen Argentinië in de kwartfinale. Scheidsrechter Rudolf Kreitlein lag de hele tijd onder vuur bij de Zuid-Amerikanen, volgens de Argentijnen omdat hij stelselmatig de Engelsen bevoordeelde. Na een half uur had Kreitlein er genoeg van en stuurde aanvoerder Antonio Rattin van het veld. Althans, dat was de bedoeling.

Rattin weigerde te vertrekken, volgens eigen zeggen omdat hij niet begreep wat de scheidsrechter tegen hem zei. Deze ruzie duurde acht minuten, waarna Rattin naar de zijlijn werd geëscorteerd. Onderweg naar de kleedkamer verfrommelde hij een Engels vlaggetje op de hoek van het veld, waarna hij werd bekogeld door het publiek. Het was het begin van de lange en intense rivaliteit tussen Argentinië en Engeland.

Nederlandse primeur

De Engelsman Ken Aston bedacht na die hele affaire de gele en rode kaart, zodat een speler nooit meer kon zeggen dat hij niet had begrepen dat hij was weggestuurd. De officiële introductie was in Mexico, met precies een halve eeuw geleden de eerste gele kaart voor Lovchev. De rode kaart bleef die wedstrijd op zak, het hele toernooi door trouwens. De Chileen Carlis Caszely werd daarom pas in 1974 de eerste speler met WK-rood, op 14 juni 1974 tegen gastland West-Duitsland.

Volgens Ben van Maaren van de website Refereeing Books werden de gele en rode kaart vanaf dat WK in Mexico stapsgewijs ingevoerd in de rest van de wereld. Ook andere sporten namen deze straf over.

In het Nederlandse voetbal gebeurde dat in het seizoen 1972-1973 met de primeur van geel voor Eltje Edens van Veendam. De állereerste Nederlander echter met een gele kaart was Theo Laseroms van Feyenoord op 1 september 1971, omdat hij in België speelde, waar die straf eerder dan in Nederland was ingevoerd. Tijdens een oefenduel tegen Lierse SK kreeg hij zo een waarschuwing vanwege een trappende beweging naar zijn tegenstander. "Volgens Mexico-systeem", aldus Het Vrije Volk, verwijzend naar dat historische evenement van een halve eeuw geleden – zowel sportief als in regelgeving.

Foto: Cosmin Iftode / Shutterstock.com

Elke sport heeft rugnummers, maar zonder een naam zijn het slechts cijfers. In de rubriek Rugnummers duiken sporthistorici Jurryt van de Vooren en Micha Peters daarom wekelijks in bijzondere verhalen, prestaties en gebeurtenissen uit de sportgeschiedenis. Ook dit soort verhalen op maat voor je eigen sportorganisatie? Neem dan contact met Arko Sports Media voor de mogelijkheden.