Geef het volk brood en wielen!

Het vreemdste wielerseizoen sinds de Tweede Wereldoorlog is ten einde. Het wordt daarom tijd voor mooie verhalen over deze sport. Gelukkig hebben de erfgoedinstellingen net deze week hun mooiste materiaal online gezet op Het Geheugen van Nederland.

Vanaf 1 augustus was het precies honderd dagen onafgebroken koers als antwoord op de gedwongen stop tijdens de eerste coronagolf. De wielerwereld had er werkelijk alles aan gedaan om dit voor elkaar te krijgen, zodat Nederlandse renners als Steven Kruijswijk, Mathieu van der Poel en Marianne Vos in actie konden komen. Helaas moesten zowel Kruijswijk als Vos vanwege corona gedwongen stoppen. De Vuelta was het slotstuk van dit bijzondere jaar.

Frankrijk in 1940

Het was overigens niet voor de eerste keer dat de wielerwereld de hele agenda moest omgooien, want precies tachtig jaar gebeurde dat ook al. Na het begin van de Tweede Wereldoorlog in september 1939 paste de wielerwereld enkele noodgrepen toe om het schema van 1940 zoveel mogelijk in stand te houden, zelfs mét een Tour de France. Het volk wil tenslotte brood en wielen.

Helaas hielden de Duitsers zich niet aan deze afspraken en vielen in mei 1940 Frankrijk binnen. De eerste Tour de France was daarom pas weer in 1947. Dan hebben de wielerliefhebbers van 2020 na honderd dagen koers heel wat meer om op terug te kijken voordat opnieuw 111 dagen later het nieuwe seizoen traditioneel begint met Omloop Het Nieuwsblad Elite – corona volente.

Quarantaine-cadeau

In die tussenliggende maanden moeten ze het daarom vooral doen met mooie en sterke verhalen over het wielrennen. Gelukkig hebben tientallen Nederlandse erfgoedinstellingen net deze week via de website Het Geheugen van Nederland hun meest bijzondere en opmerkelijke materiaal over sport digitaal beschikbaar gesteld, in het thema Sporthelden. Het is een mooi quarantaine-cadeau om de winter mee door te komen.

Op de website Brabants Erfgoed bijvoorbeeld wordt uiteengezet waar de bijzondere wielertraditie van Noord-Brabant vandaan komt en waar Kruijswijk, Van der Poel en Vos weer het product van zijn. Die verhalen gaan helemaal terug tot een baanrenner als Toine Mazarac (1901 – 1966), die letterlijk tot aan zijn dood op de fiets zat. Op 10 september 1966 kwam hij namelijk als 65-jarige (!) deelnemer ten val bij een wedstrijd in Duitsland, waarna hij een dag later overleed vanwege een schedelbasisfractuur.

Maar ook met de sportverhalen van erfgoedinstellingen uit de andere provincies komen we de winter wel door. Het volk wil tenslotte brood en boeken, en dan liefste een boek over een voetballer met een onverwerkt drank- of drugsprobleem. Via Het Geheugen van Nederland is nu de allereerste Nederlandse sportbiografie digitaal beschikbaar. En dan niet over een voetballer, maar wielrenner Piet Moeskops uit Den Haag, die honderd jaar geleden maar liefst vijf wereldtitels op de baan won. Hij was daarmee de sportheld van zijn tijd en daarom schreef Joris van den Bergh in 1929 gaat het boek Te midden der kampioenen, de eerste serieuze biografie in de Nederlandse sport.

En dan zien we volgend jaar of het net zo’n idioot jaar wordt als 1940 of 2020, of dat we inmiddels genoeg weten van corona om zo normaal mogelijk het sportleven weer op te pakken.

Fotobijschrift: Het peloton op de kasseienstrook bij Templeuve in Parijs-Roubaix 2018. Foto: Radu Razvan/ Shutterstock