Idee uit 1923: het Circuit van Noordwijk

Het is nu echt zeker: volgend jaar wordt weer een Formule 1-wedstrijd verreden op het Circuit van Zandvoort. Dat werd vanochtend in Zandvoort bekendgemaakt. Als de geschiedenis iets anders was verlopen, was dat evenement op het Circuit van Noordwijk geweest.

In historische terugblikken is er al vaak op gewezen dat de baan van Zandvoort letterlijk is gebouwd op de puinhopen uit de Tweede Wereldoorlog en dat de laatste Formule 1-wedstrijd in 1985 was. Minder bekend is dat er veel eerder al serieuze plannen waren om in Noordwijk een circuit te bouwen.

Alles met een uitlaat

Een kleine honderd jaar geleden waren er verschillende initiatieven in ons land voor de bouw van een autocircuit – ruim een kwart eeuw vóór de ingebruikname van het Circuit van Zandvoort! Dat schreef tijdschrift De Revue der Sporten tenminste op 24 januari 1923 en dat maakt deze informatie zeer geloofwaardig. Hoofdredacteur Leo Lauer was namelijk één van de grootste liefhebbers van de gemotoriseerde sport en zodoende betrokken bij alles met een uitlaat.

‘Ja, heusch, we krijgen een automobielrenbaan’, aldus het blad, ‘wij krijgen er een, ik bezweer het U.’ In Amsterdam werd eraan gewerkt, net als in Den Haag in de buurt van Kijkduin en Ockenburg. Volgens De Revuewas het Amsterdamse plan het meest concreet, omdat het al had geleid tot de oprichting van onderneming Nationale Sportterreinen ’t Langeveld. In de nabijheid van Lisse en Noordwijk was een terreinencomplex bemachtigd met een oppervlakte van meer dan één miljoen vierkante meter. We noemen het maar even gemakshalve het Circuit van Noordwijk.

Vliegveld

Het plan was vreselijk ambitieus met niet alleen het grootste auto- en motorcircuit van West-Europa, maar ook een wielerbaan én een vliegveld op het middenterrein, ‘wat hierom van zooveel beteekenis mag genoemd worden, omdat wij hier zitten te midden van de bloembollenstreek, zoodat de handelaren hun in den vreemde zoo geliefd product gemakkelijk kunnen transporteeren.’

Als architect was Harry Elte aangetrokken, in 1914 verantwoordelijk voor Het Nederlandsch Sportpark, het eerste stadion van ons land en de voorganger van het huidige Olympisch Stadion. Het leek een kwestie van tijd voordat het Circuit van Noordwijk werd geopend, volgens de initiatiefnemers in het voorjaar van 1924. Ze gaven zichzelf zo een jaar om hun enorme ambities te realiseren.

Gebakken lucht

Het bleek alleen gebakken lucht. Na vijf jaar van oeverloos geouwehoer trok de gemeente Noordwijk haar voorstel tot subsidieverlening in. De plannenmakers hadden toen ook zelf al zo lang niets meer ondernomen, dat niemand er meer in geloofde.

In september 1928 werd de onderneming geliquideerd, waarmee een einde kwam aan het Circuit van Noordwijk – nog voordat het was begonnen. Weer twintig jaar later werd de eerste Grand Prix van Zandvoort gehouden, waardoor we die badplaats nu identificeren met de autosport.

Foto: De Telegraaf 1925

Elke sport heeft rugnummers, maar zonder een naam zijn het slechts cijfers. In de rubriek Rugnummers duiken sporthistorici Jurryt van de Vooren en Micha Peters daarom wekelijks in bijzondere verhalen, prestaties en gebeurtenissen uit de sportgeschiedenis. Ook dit soort verhalen op maat voor je eigen sportorganisatie? Neem dan contact met Arko Sports Media voor de mogelijkheden.