In 2015 lanceerden de Verenigde Naties zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen die vóór 2030 behaald moeten worden. Naar aanleiding hiervan zette het Museon-Omniversum het interactieve ‘One Planet NOW!’ op, om bezoekers kennis te laten maken met slimme oplossingen voor een duurzame toekomst. Ook het thema Sport & Bewegen komt in One Planet NOW! naar voren, middels het Beweegplein dat op 20 april 2022 officieel is geopend. Het plein is ontwikkeld door het Athletic Skills Model (ASM) en komt uit de koker van Diederik Veerman, programmanager bij het Museon-Omniversum, die zich sterk maakte voor het thema Sport & Bewegen.
Al sinds de introductie van de zeventien 'sustainable development goals' verkondigt Veerman dat een duurzame ontwikkeling méér is dan zonnepanelen en een versnelde energietransitie. Het gaat om hoe we er met elkaar voor zorgen dat onze aarde leefbaar blijft, voor huidige en toekomstige generaties. "De doelstellingen waren een mooie aanleiding om die leefbaarheid meer onder de aandacht te brengen. Wij deden dat vanaf 2016 met de tentoonstelling 'One Planet Expo'. Tegelijkertijd waren de doelstellingen nog erg abstract, zoals 'geen armoede meer' of 'gezondheid en welzijn voor iedereen'. Het moet ook gaan over alledaagse zaken. Welke kleren trek je aan, wat voor voedsel eet je, dat soort dingen. Dat vertaalde zich in One Planet NOW! naar de thema’s 'Mode & Kleding', 'Bouwen & Wonen', 'Eten & Drinken', 'Mens & Natuur' en 'Sport & Bewegen' Sommigen vonden Sport & Bewegen de vreemde eend in de bijt. Onterecht, want de heersende beweegarmoede is een enorm probleem. Moet je je voorstellen dat we straks in CO2-positieve huizen wonen, derdehands kleding dragen en vleesvrij koken, maar ondertussen een extreem hoog BMI hebben omdat we niet van de bank af komen. In hoeverre kun je dan spreken van een duurzame ontwikkeling?"
In zijn zoektocht naar hoe hij duurzaam sporten en bewegen aan de museumbezoekers zou kunnen presenteren, stuitte Veerman op het ASM. "We zochten een gedachtegoed, een filosofie om de beweegarmoede mee tegen te gaan. Ik legde contact, kreeg dezelfde dag nog een reactie en zo is het balletje gaan rollen. Ik heb samen met een collega de ASM Advanced-opleiding gevolgd en inmiddels ligt het Beweegplein in het Museon-Omniversum, volledig ontwikkeld door het ASM. Het is absoluut geen gewone gymzaal, het plein springt echt in het oog en nodigt in alle opzichten uit om te bewegen. Dat is een groot compliment voor het ASM."
"Anders leren denken over bewegen, door het op het Beweegplein te doen. Dat is het belangrijkste"
Jorick Hendriksen, Operationeel Manager Athletic Skills Company, docent ASM Academy en ontwerper bij de concepten PLAYCE en Skills Garden, ontwierp samen met collega’s René Wormhoudt en Ivonne Willemsen het Beweegplein. "Wij willen dat iedereen, van jong tot oud, kennis krijgt over wat leuk, gezond en gevarieerd bewegen is. De Schijf van 10!, met daarin de tien grondvormen van bewegen, vormt daarvoor de basis. Het is een eenvoudig en concreet raamwerk om na te denken over je beweeggedrag. Wat doe ik normaal gesproken aan beweging? Welke beweegvaardigheden komen daarin terug? Hoe veelzijdig sport ik eigenlijk? Op het Beweegplein kun je de tien grondvormen ervaren en gaan begrijpen, op zo’n manier dat iedereen er na het museumbezoek ook direct iets mee kan doen. Met grote posters maken we de grondvormen heel visueel, bijvoorbeeld door de overlap tussen zwemmen en turnen te tonen. Als we maar een klein beetje extra bewustwording kunnen creëren bij de bezoekers, zetten we al een grote stap voorwaarts."
Met onder andere een mooie, uitdagende klimmuur, een ASM-touw, een judomat, een tennismuurtje, blokken in allerlei groottes en hoepels biedt het Beweegplein voor iedere doelgroep een passende uitdaging. "We proberen onze ontwerpen altijd zo inclusief mogelijk te maken", legt Hendriksen uit. "Dat doen we door patronen, velden en vlakken zo te maken dat ze universeel inzetbaar zijn, voor alle niveaus en leeftijden. Door de vormen ook nog asymmetrisch te maken, lokken we meer gevarieerd beweeggedrag uit. Een vorm of patroon is niet voor één spel of doelgroep bedoeld, het is een beweegaanleiding om met verschillende grondvormen aan de slag te gaan. Natuurlijk zal een senior van een jaar of tachtig zich niet geroepen voelen om tot hoog in de klimwand te geraken, maar hij of zij kan weer op talloze andere manieren kennis opdoen over de Schijf van 10!"
Cultuur en sport komen niet vaak zo dicht tot elkaar als op het Beweegplein. Nu het dan tóch gebeurt, is het Museon-Omniversum volgens Veerman een relatief logische plek. "We zijn geen traditioneel museum waar je in stilte naar kunstwerken kijkt. Je leert bij ons door te doen, er is veel interactie. We hebben een energieopwekkende dansvloer en je kunt proberen om het koraalrif te redden. Als er één museum is waarbij het Beweegplein goed past, is het dus wel hier." Hendriksen vult aan: "Het is heel gaaf dat het Museon-Omniversum het lef heeft gehad om ook op het gebied van sport en bewegen haar nek uit te steken. Wij zijn er supertrots op. Het Beweegplein is een heel andere toepassing van ons concept en een belangrijke schakel in het creëren van bewustzijn over goed en veelzijdig bewegen."
Het Beweegplein ligt er inmiddels twee maanden en is op 20 april officieel geopend. De eerste geluiden stemmen meer dan positief. "Het is zelfs de meest populaire 100 m2 van het museum", vertelt Veerman. "Het werkt als een magneet. Als kinderen binnenkomen, vliegen ze er meteen naartoe. We zien dat families vaak starten op het Beweegplein en dat ouders op een gegeven moment de overige exposities willen gaan bekijken. Ze beloven hun kinderen dan dat ze aan het einde van de dag weer teruggaan naar het Beweegplein. Bij die ouders ligt nog wel een uitdaging, omdat ze vaak hun mobiel erbij pakken terwijl hun zoon of dochter op het Beweegplein met supertoffe, creatieve dingen bezig is. Daaraan zouden ze zelf ook kunnen meedoen of ze kunnen er op zijn minst naar kijken. De populariteit bij de jongste doelgroep is in ieder geval een heel mooie eerste stap, maar uiteindelijk moet het Beweegplein een aanzet zijn om ook buiten het museum veelzijdig te gaan bewegen. Anders leren denken over bewegen, door het op het Beweegplein te doen. Dat is het belangrijkste."
Behalve in het Museum-Omniversum, slaat het ASM nog op andere plekken in Den Haag haar vleugels uit. Er lopen meerdere projecten over de inrichting van de openbare ruimte en het ontwikkelen van sportvoorzieningen, zoals de onlangs opgeleverde Skills Garden in de Schilderswijk, de Beach City in Scheveningen en de toptrainingsfaciliteit Let’s Stick Together. De uitbreiding van het ASM sluit aan bij het feit dat er dit jaar ook met een nieuwe cursus gestart wordt, de 'Masters of Movement Community of Learners', waarvan de leden later dit jaar nog een exclusieve tour krijgen aangeboden.