NOC*NSF stimuleert clubs zich in te zetten voor een gezonde sportomgeving

Met ingang van 1 juli zijn sportverenigingen en sportaanbieders verplicht rekening te houden met een aantal wijzigingen in de wet, zoals de sluiting van rookruimtes in openbare gebouwen, het strafbaar stellen van de weder-verstrekking van alcohol en de invoering van statiegeld op flesjes onder de één liter. Adelien van Kooten is sinds november 2019 projectleider Gezonde Sportomgeving bij NOC*NSF. Namens de sportkoepel gaat zij in op enkele vragen over dit onderwerp.

Welke rol speelt NOC*NSF bij het tot stand komen van deze wetgeving in advies en ondersteuning?

Adelien van Kooten: "Dan schets ik heel even het complete plaatje. Wij spelen daarin een rol, omdat wij het Nationaal Preventieakkoord hebben ondertekend. En daar komt de wijziging van die wet ook vandaan. Want daarin hebben we een aantal afspraken staan met betrekking tot het rookvrij worden van Nederland, problematisch alcoholgebruik tegengaan, en overgewicht tegengaan door voldoende sporten en bewegen, en door gezonde voeding stimuleren. We hebben alle drie de deelakkoorden, alle drie de thema’s ondertekend, dat we daar iets mee gaan doen. En één van die veranderingen is dat de medeverstrekker van alcohol nu ook strafbaar is geworden. Dus stel, ik ben twintig en ik bestel een biertje aan de bar voor mijn teamgenootje die zeventien jaar is. Dan ben ik ook strafbaar. Dat was eerst niet zo. En degene die ontvangt is ook strafbaar. Dat was al wel zo. Voor beiden betekent dat een boete van honderd euro."

Hoe ondersteunen jullie verenigingen?

Van Kooten: "Wij hebben daarover informatie en tools om clubs te ondersteunen, maar we bieden clubs ook gratis ondersteuning op maat. Op nocnsf.nl/alcohol-en-sport staat veel informatie en uitleg waarom wij dat belangrijk vinden. Wij hebben tevens richtlijnen alcohol en sport opgesteld. Dat hebben we mede in afstemming gedaan met de koepel van brouwers. Maar ook met JOGG-team Fit, Trimbos-instituut en de stichting Jeugd en Alcohol om hierin samen te werken. Die richtlijnen moeten de verenigingen helpen om een eigen alcoholbeleid te maken. Onze partner JOGG-team Fit doet aan coachen van verenigingen op alcoholbeleid. Maar ook op de thema’s rookvrij worden en gezonder voeding in de kantine. Gezonde voeding deden ze al eerder. Door onze samenwerking hebben ze deze club-coaching sinds eind 2019 uitgebreid met de thema’s alcohol en roken."

"We hebben Richtlijnen als basis opgesteld om uiteindelijk de verenigingen ook aan het denken te zetten: als we nou een eigen alcoholbeleid samenstellen, waar moet ik dan aan denken? Een vereniging moet dat al als ze een vergunning aanvragen bij een gemeente om alcohol te mogen schenken. Dat staat in de wet. Als de vereniging een vergunning aanvraagt om alcohol te schenken, dan moet zij ook een model bestuursreglement meegeven. Daar staat bijvoorbeeld in welke schenktijden je dient aan te houden. Een voorbeeld van een bestuursreglement voor alcohol staat op onze webpagina alcohol en sport. Dat zijn allemaal hulpmiddelen om het voor clubs gemakkelijker te maken."

"Daarnaast hebben we ook de e-learning ‘Verantwoord alcohol verstrekken’. Die hebben wij gemaakt in samenwerking met het ministerie van VWS, en drie andere branches (slijterijen, horeca en studentenvereniging.). De e-learning, die intussen erg populair is, geeft op een leuke en eenvoudige manier uitleg over de wet- en regelgeving, met antwoorden op: hoe zie je of iemand dronken is, en hoe kan je dan een biertje weigeren? En hoe ga je om met lastige situaties? Komt allemaal terug in de e-learning."

"Aan het einde kan de persoon, die hieraan meedoet, zijn of haar gegevens invullen en de toets maken. En dan kan hij of zij het JVA-certificaat halen. Die e-learning is gratis te volgen, en ook via onze website Alcohol en sport vindbaar. Via e-learning kan de degene, die achter de bar staat, gemakkelijk zelf goed achter de regels komen en oefenen en het certificaat te halen. De vereniging is verplicht om een lijst samen te stellen, met de mensen van jouw club die dit certificaat hebben gehaald."

"We willen dat iemand altijd een keuze heeft om nee te zeggen tegen alcohol of tegen bitterballen, en dat er dan alternatieven zijn in de sportkantine"

Adelien van Kooten - Projectleider Gezonde Sportomgeving bij NOC*NSF

Waarom is het eigenlijk belangrijk dat verenigingen zich inzetten voor een gezonde sportomgeving?

Van Kooten: "Dat is heel belangrijk, omdat sporten staat voor gezondheid. Sporten en bewegen, we weten zeker nu in deze tijd van corona hoe belangrijk dat is. We willen dat clubs een gezonde, prettige omgeving bieden waar gezond gedrag normaal is en gestimuleerd wordt. Daarmee hoop je dat iedereen die bij de sport komt geïnspireerd wordt om verantwoord met gezondheid om te gaan. We willen dat iemand altijd een keuze heeft om nee te zeggen tegen alcohol of tegen bitterballen, en dat er dan alternatieven zijn in de sportkantine."

Welke stappen kunnen verenigingen op dit terrein nog zetten de komende jaren?

Van Kooten: "De clubs kunnen zelf bepalen hoeveel stappen ze willen zetten. Wij bieden inspiratiesessies en begeleiding aan. Het is belangrijk dat clubs zich bewust worden hoe het nu geregeld is op de club en welke stappen ze daarin willen en kunnen zetten. Op onze site staat veel informatie en zijn duidelijke tools en stappen voor de thema’s rookvrij worden, verantwoord alcoholbeleid en gezonde voeding in de kantine te vinden."

"Omdat we van mening zijn dat clubs vooral moeten kiezen bij doelen en maatregelen die passen bij de club, hebben we deze samen met JOGG-team Fit omgegoten naar challenges (ofwel uitdagingen) . Clubs kunnen kiezen welke challenges clubs willen aangaan. Door bijvoorbeeld water aan te bieden op de vereniging, of ook 0.0 in de aanbieding te hebben. Zo kan je als vereniging zorgen dat producten met alcohol duurder zijn dan zonder alcohol, en/of schenktijden invoeren. Via overzichtelijke challenges kan een club stap voor stap werken aan een gezonde sportomgeving. Clubs zullen merken dat leden en bezoekers heel blij worden van een gezonde(re) sportomgeving en zo dragen we allemaal bij aan een gezonder Nederland."