Wat de sportwereld kan leren van Tony's Chocolonely

In zijn reis rondom de wereld om alles te vertellen over de missie van Tony’s Chocolonely (het bedrijf gaf volgens eigen zeggen nog nooit een euro aan ‘paid media’ uit), deed Choco Evangelist Ynzo van Zanten onlangs SX in Eindhoven aan. En hoewel zijn werkgever nou niet meteen aan sport wordt gelinkt, wilde Van Zanten na afloop best antwoord geven op de vraag wat de sportwereld zou kunnen leren van de bedrijfsvoering van Nederland’s meest populaire chocolademerk.

Van Zanten wil wel graag aftrappen: “Omdat ik het nogal pretentieus vind dat ik zou weten wat de sportwereld zou moeten of kunnen doen,” zegt de fanatieke hobby-triatleet. "Maar ik denk dat er wel wat generieke dingen zijn waar wij van geleerd hebben en wat ook goed werkt in de sportwereld."

Hoger doel

Sinds het begin in 2005 is Van Zanten betrokken bij Tony’s Chocolonely, de afgelopen vierenhalf jaar als verkondiger van het chocoladegeloof. "Binnen ons bedrijf staat een enorm doel op nummer één: 'Samen maken we 100% slaafvrij de norm in chocolade.' Dus echt iets wat een impact heeft op de wereld. Dat doel zorgt voor gedrevenheid bij iedereen. Omdat we dagelijks weten waar we aan bijdragen als we aan het werk zijn. Er is dus meer dan alleen maar financieel succes. Dat is voor ons geen doel op zich, maar een essentieel middel om tot ons doel te komen. Dus ja, we zijn reet-commercieel, maar niet als doel op zich. In een paar generaties tijd lijkt voor veel ondernemers geld opeens op zichzelf een doel te zijn geworden. Daarmee zijn businesses een beetje in de war, lijkt het wel. Social entrepreneurship is wat dat betreft eigenlijk een pleonasme; entrepreneurship is op zichzélf een sociaal iets, of zou dat moeten zijn. Het moet een groter doel dienen dan geld. Zo’n instelling zou naar mijn idee ook werken voor bedrijven en bonden in de sport."

Team en impact

Daarnaast staat het Tony’s-team bij de Haarlemmer voorop. Altijd. "Richard Branson, oprichter van de Virgin Group, zegt daarover: 'Bij mij staan mijn klanten niet op één, maar staan mijn werknemers op de eerste plek. Blije werknemers zorgen namelijk voor blije klanten.' En zo zit het bij ons ook. We doen er in ieder geval alles aan."

Van Zanten verduidelijkt: "Werknemers krijgen gratis hardloopschoenen en we gaan elke week bootcampen met elkaar. We doen aan yoga en gaan ieder jaar skiën met het hele bedrijf. Daarnaast kennen we niet-roken- en sportbonussen toe en vinden we het van belang dat kersverse vaders echt de tijd hebben om bij hun kind te zijn. Vandaar dat we een maand vaderschapsverlof hebben ingesteld. En uiteraard krijgen werknemers die moeder zijn geworden een extra maand betaald verlof. We hebben ook een eigen kokkin, omdat de lunch bij ons beter moet zijn dan dat onze werknemers in de buurt bij restaurants kunnen vinden."

Dit alles vanuit de bedrijfsfilosofie. Van Zanten daarover: "Als je het team op één zet, dan zorgt dat ervoor dat je allemaal zó ontzettend hard kan werken aan iets. Omdat wij weten dat je daarin wordt gehoord. Dat je een omgeving hebt waarin je kan floreren. En tuurlijk is het niet allemaal rozengeur en maneschijn, maar de focus is er om ervoor te zorgen dat dit wél zo is. En dat we daarmee dus met het beste team dat doel willen bereiken. Team en impact, daar draait het bij Tony’s om. Uiteindelijk is de impact waar we het voor doen, maar dat willen we bereiken door aan het mooiste team te bouwen dat je maar kan voorstellen."

Focus

Als amateursporter die zijn trainingsrondjes wereldwijd loopt, wil Van Zanten z’n focus het liefst op een evenement of wedstrijd kunnen richten. Om daar vervolgens gericht naar toe te kunnen trainen: “Anders doe ik geen reet.” Het sluit aan bij de bedrijfsvoering van zijn werkgever. “We hebben een enorme focus op datgene waar we goed in zijn. Wij halen ons succes waarschijnlijk meer uit het afslaan van ‘opportunities’, dan uit het omarmen ervan. Juist door zo blind gefocust te zijn op waar we voor staan. En het echt de héle tijd over die reep te hebben. En dus niet ook aan hagelslag, chocopasta of t-shirtjes te doen. We willen impact maken met onze repen.”

Promotie van sport bovenaan

Pieter Kuijpers, management-lid van sportmarketingbureau Triple Double, sluit als gastheer van de presentatie aan bij het gesprek. Om vervolgens te antwoorden op de vraag of het haalbaar zou zijn om in de sportwereld de manier van bedrijfsvoering van Tony’s door te voeren. Kuijpers: "Wat wij altijd zeggen tegen de mensen die werkzaam zijn in de sportwereld, is dat je de promotie van je sport bovenaan moet zetten. Want hoe gek ook, dat doet niet iedereen. En dat is wat Tony’s juist wel doet. Daar zit zowel een heel sterk doel als een sterke visie achter. Kijkend naar de Nederlandse sportbonden, zou dat in onze ogen eigenlijk de hoofdtaak moeten zijn. Ik begrijp dat sportbonden honderdeneen dingen te doen hebben, zoals bijvoorbeeld competitieschema’s, maar daardoor schuift de promotie van de sport soms wat naar de achtergrond."

Van Zanten haakt aan: "Nu spreek ik echt van buitenaf en voor mijn beurt misschien, maar geld corrumpeert behoorlijk. En als je kijkt naar bepaalde aspecten in de sport, dan gaat het eigenlijk helemaal niet meer om die sport. En wordt er bijvoorbeeld te vaak voorbij gegaan aan het totale sociale karakter wat sport heeft als het gaat over duurzaam karakter. Het verbroedert, brengt mensen ergens. Het zorgt voor een enorme cohesie en voor een heel grote laag vrede. Het is niet voor niets dat de Olympische Spelen wordt neergezet als een bastion van vrede en het overbruggen van geschillen. Die rol wordt niet genoeg uitgelicht door de sportwereld."