De provincie Gelderland profileert zich al langer als dé sportprovincie van Nederland. Dat is onder andere duidelijk te zien aan de internationale topsportevenementen die naar Gelderland zijn gehaald de afgelopen jaren. Deze topsportevenementen duren vaak slechts een paar dagen. Bij de financiering kijkt de provincie Gelderland daarom vanaf het begin hoe het evenement vooraf en naderhand meer mensen in beweging kan krijgen.

De koppeling met de breedtesport is daarom cruciaal, legt Helga Witjes, Gedeputeerde Sport van de Provincie Gelderland, uit: "Wij krijgen meerdere aanvragen van topsportevenementen, maar we kennen alleen iets toe als het een olympische sport is en ook alleen als er verenigingen zijn die het kunnen dragen. Als je niet die infrastructuur van verenigingen hebt dan is het maar een eenmalig evenement. Dan zakt het daarna weg. Je hoopt natuurlijk dat dit evenement zorgt dat atletiekverenigingen weer meer leden krijgen en dat mensen weer enthousiast worden. We hopen vooral dat kinderen geïnspireerd raken om meer te gaan bewegen! Dat proberen we zo aan elkaar te knopen."

Die insteek is vooraf goed besproken in het evenementenplan, vervolgt ze. "Daar staat niet alleen in hoe zo’n EK in Apeldoorn van donderdag tot zondag eruitziet, maar ook bij welke thema’s uit het Gelders Sportakkoord we kunnen aanhaken. Dat praat makkelijk en snel met elkaar. Zo kijk je in het hele maatschappelijke programma: waar zitten de raakvlakken, waarom doen we dit en wat merkt de Gelderlander hiervan? Ik ben nu toch wel echt trots dat we na een WK BMX in coronatijd, het WK volleybal en de EK baanwielrennen, ook bij dit EK weer een slag hebben gemaakt: heel Gelderland kon eraan meedoen. Ik denk wel dat wij daar als provincie uniek in zijn."

Beleidsdoelen provincie Gelderland

Ook uniek aan dit EK was de toevoeging van een para-serie aan het programma. Paralympisch kampioen verspringen Joël de Jong en het Gelderse sprinttalent Zara Temmink werden zo onderdeel van het oranje feest in Omnisport. "Wij hebben voor dit EK de nadrukkelijke wens uitgesproken om parasport toe te voegen aan het programma. We vinden dat iedereen gewoon moet kunnen sporten", aldus Witjes. Die wens leefde niet alleen bij de provincie, vult Teammanager van het programma Sport bij provincie Gelderland. "Het is dus niet ‘mede mogelijk gemaakt door provincie Gelderland’ of ‘het moest van de provincie’. We hebben dat met elkaar aangepakt. Hoe kunnen we dat in het format verwerken? Daar zit ook de kracht van onze rol: prima om een EK te ondersteunen, maar hoe komen dan onze beleidsdoelen met betrekking tot sport naar voren?"

Bredere beweging

De organisatie, in handen van TIG Sports & Events en de Atletiekunie, kreeg daarom naast de bijdrage van 1,3 miljoen euro ook een extra subsidie van 275.000 euro voor het maatschappelijke activatie programma. Voor Tom Froon, projectleider maatschappelijk activatieprogramma EK Indoor Atletiek bij de Atletiekunie, voelde dat niet als een opgelegde opdracht. "Misschien heeft de provincie ons ook redelijk vrij gelaten doordat onze samenwerking gewoon heel goed was. We hebben veel ambitie getoond, veel verschillende activiteiten ontplooid... en dat is allemaal wel gelukt. Dat hebben we samen met provincie Gelderland gedaan."

De slogan 'Moving People', die al in de bidfase was bedacht, werd de rode draad van het maatschappelijke programma. "Je kan die slogan vanuit topsport en breedtesport benaderen. Voor ons was het belangrijk dat we konden uitleggen dat er meerdere vormen van beweging kunnen ontstaan. Dus uiteraard de fysieke vormen van beweging. We willen mensen in beweging brengen, want dat is gezond. Maar er zijn heel veel verschillende andere vormen van beweging. In aanloop naar de EK heeft de plaatselijke vereniging AV ‘34 bijvoorbeeld nog eens even dertig extra juryleden opgeleid, die zij ook voor competitie kunnen inzetten."

Een andere beweging die de Atletiekunie richting de EK Indooratletiek wilde inzetten was 100% rookvrije atletiekclubs. "Daar waren we eigenlijk al heel goed mee op weg. Maar nu konden we echt het momentum pakken en daar gas op geven. Waardoor we nu kunnen zeggen dat we de eerste buitensportbond zijn die 100% rookvrij is." Het EK werd zo een stip op de horizon voor een ander doel. "Je kunt dat momentum van zo'n EK echt gebruiken. Soms is het heel moeilijk om de vinger op de impact van een evenement te leggen. Maar het zit volgens mij in dat je een evenement als een vliegwiel gebruikt om iets groters aan te zwengelen", aldus Froon.

Boven: een schoolklas krijgt een sportles in het kader van 'Champ on Tour' met EK-mascotte Champ. Foto: Paul Meima.

De Atletiekunie had bovendien nog twee eigen doelen met het maatschappelijk programma geformuleerd. "We wilden echt ons bestaande aanbod meer etaleren. We hebben hartstikke mooi sportaanbod op de plank liggen en dat wilden we wat meer laten zien naar buiten toe. Dat hebben we gedaan met de Daily Mile tot sportpromotie met een mobiel atletiekstadion met een sprintbaan en kombochten. En we hebben het Ren-Spring-Gooi-programma en Atletiek op School meer onder de aandacht bij clubs kunnen brengen." Daarbij heeft de extra investering in clubondersteuning ook duidelijk geholpen, merkt Froon. "We zijn dichterbij gekomen. Het zat in een van onze kernwaarden: dichtbij, maar we voelden ons niet dichtbij de afgelopen jaren. In deze twee jaar met de samenwerking met de Gelderse Sport Federatie hebben we echt een stap gezet."

Nieuwe lokale verbindingen

Froon merkte zo dat via de buurtsportcoaches en de lokale sportbedrijven in Gelderland de laagdrempeligheid van atletiek werd gepromoot. Door het activatieprogramma werden bovendien nieuwe verbindingen in de driehoek school, club en buurtsportcoach gelegd. "Uiteindelijk kan een buurtsportcoach die ook de gymlessen verzorgt meteen de vertaling weer maken met de lokale club. En dat is in een aantal plaatsen heel mooi gelukt. Bijvoorbeeld in Apeldoorn wisten ze eigenlijk eerder nog niet wie hun buurtsportcoach was. Maar die verbinding is nu gelegd. Dus op die manier kan de club zichzelf ook helpen door met die buurtsportcoach een goede relatie te hebben. Die kan ook weer voor doelgroepen en aanwas zorgen bij een activiteit. Dus die relatie is gewoon heel erg belangrijk."

Die nieuw gelegde verbindingen bij de Gelderse atletiekclubs, zijn wat Froon betreft ook een duidelijk voorbeeld van wat achterblijft na het EK. "Ik denk dat het, als het gaat om immateriële zaken, dat er vooral een goede, sterke samenwerking met ons als bond overblijft. Clubs hebben weer een gezicht bij de Atletiekunie gekregen. We hebben die clubs weer leren kennen, we hebben ze gefaciliteerd en geholpen en daar kunnen we hopelijk nog jaren op verder bouwen."

Lees ook: