Het IOC deed vrijdag eerst al een oproep aan alle internationale sportorganisaties om geen sportevenementen in Rusland en Belarus meer te houden. Het Belarus van president Loekasjenko wordt daarbij in één adem genoemd met Rusland door de onvoorwaardelijke steun aan Poetin in het conflict. Op maandag kwam het IOC met een toevoeging op het eerdere statement: internationale sportbonden werden opgeroepen om ook Russische en Belarussische atleten en officials van evenementen. Het IOC heeft bovendien Vladimir Poetin de Olympic Order afgenomen, hij kreeg die hoge onderscheiding in 2001.

Paralympische Spelen

Andere internationale federaties namen soortgelijke maatregelen. Zo heeft de internationale judofederatie Poetin als erelid en ambassadeur geschorst en ontnam de internationale zwembond FINA de Russische president een speciale onderscheiding. Opvallender was de bekendmaking van de FINA dat zwemmers uit Rusland en Belarus vooralsnog niet worden uitgesloten van toernooien, zij mogen als neutrale sporters en teams meedoen zonder vlaggen en volksliederen.

Bij de Paralympische Spelen van Beijing werd in instantie diezelfde lijn gevolgd. Het Internationaal Paralympisch Comité maakte woensdag na lang beraad bekend dat Russen en Belarussen onder neutrale vlag mee mogen doen aan de Winterspelen. NOC*NSF reageerde daar teleurgesteld op: "NOC*NSF snapt het dilemma waar het IPC zich voor zag gesteld, maar betreurt dat het IPC de kans heeft laten liggen om zich aan te sluiten bij de krachtige beweging in de internationale sport om Rusland en Belarus te weren van internationale sportevenementen vanwege hun zeer gewelddadige militaire ingrijpen in Oekraïne", aldus een verklaring van de sportkoepel. Nederland was niet het enige land dat felle kritiek uitte op het IPC.

Die internationale druk zorgde uiteindelijk dat het IPC een dag later, op donderdag, bekendmaakte dat Russen en Belarussen alsnog worden geweerd van de Paralympische Winterspelen.

NOC*NSF

Steeds meer Nederlandse sportbonden sluiten zich aan bij de oproep van het IOC. Sportkoepel NOC*NSF kwam vrijdag al met een korte verklaring op de website: "NOC*NSF spreekt zijn afschuw uit over de inval in Oekraïne en veroordeelt het brute geweld dat daarbij wordt gebruikt. Oekraïne en zijn inwoners verdienen alle steun, ook van de sportwereld. Wij kunnen ons goed voorstellen dat sporters en hun organisaties van over de hele wereld willen laten zien dat zij hier stevig tegen protesteren, ook als dat inhoudt dat zij niet meer tegen Rusland vertegenwoordigende teams of sporters willen spelen."

Basketbal

Het Nederlands basketbalteam speelde uitgerekend op de dag dat Rusland Oekraïne was binnengevallen een WK-kwalificatiewedstrijd tegen Rusland in Perm. Dat leverde voor zowel de spelers en staf daar als voor de Nederlandse Basketbalbond (NBB) "duivelse dilemma’s" op. "Uiteindelijk is besloten om de veiligheid van de spelers en staf niet in gevaar te brengen en een wedstrijd te spelen die we niet hadden willen spelen. Dat is geen erkenning van acties van Rusland, dat is geen politiek statement, dat is zoeken naar een praktische en veilige oplossing voor een team dat al in Rusland is en veilig thuis wil komen", zo valt te lezen in een verklaring van de NBB. Zondag zou de Russische ploeg naar Almere komen voor een tweede wedstrijd in de WK-kwalificatie, maar de NBB besloot uiteindelijk die wedstrijd te annuleren. De 3x3 teams die naar Rusland zouden afreizen worden ook thuisgehouden.

Volleybal

In sommige sporten liepen Nederlandse sporten voor op een beslissing van hun internationale fedaratie. De Nevobo maakte maandag bijvoorbeeld bekend het Nederlands mannenvolleybalteam niet uit te zenden naar het WK Volleybal 2022 later dit jaar "zolang dit toernooi in Rusland wordt georganiseerd”. De Nederlandse bond had de FIVB met klem verzocht om het WK Volleybal Mannen te verplaatsen. “De Nevobo acht het gezien de Russische invasie van Oekraïne ondenkbaar dat er een WK in Rusland wordt gespeeld." Vandaag maakte de FIVB bekend dat het WK uit Rusland wordt weggehaald en dat het nog naar een alternatief gastland zal zoeken. Over de deelname van het Russische vrouwenteam aan het WK in Nederland en Polen (23 september tot 15 oktober 2022) is de Nevobo nog in gesprek met de internationale federatie.

Voetbal

De KNVB was met haar verklaring ook iets eerder dan haar internationale evenknie. In een ingelaste vergadering had het bondsbestuur van de Nederlandse voetbalbond besloten om de Nederlandse elftallen geen wedstrijden te laten spelen tegen nationale elftallen van Rusland en Belarus. "De KNVB heeft de agressie van Rusland tegen Oekraïne afgelopen donderdag direct hard veroordeeld. Wij hopen met heel ons hart dat de oorlog in Oekraïne zo snel mogelijk stopt. De ernst en omvang van de aanhoudende agressie van Rusland en het daaraan meewerken door Belarus, maken dat de KNVB dit besluit heeft genomen." Door deze maatregel kunnen de Nederlandse voetbalvrouwen op 12 april het geplande WK-kwalificatieduel tegen Belarus niet spelen. Met het latere besluit van de FIFA en de UEFA om alle Russische team van het internationale voetbal uit te sluiten, wordt het spelen tegen Rusland overigens volledig onmogelijk.

Schaatsen

In het schaatsen volgde de KNSB de oproep van het IOC en NOC*NSF om Russische en Belarussische deelnemers met directe ingang uit te sluiten van deelname aan schaatsevenementen die onder verantwoordelijkheid van de schaatsbond vallen. De schaatsbond drong bij de ISU aan ook de tweede oproep van het IOC te volgen om schaatsers uit Rusland en Belarus te weren van internationale schaatswedstrijden, waaronder de World Cup finale in Thialf op 12 en 13 maart. Maandag wachtte de KNSB nog op antwoord, maar vandaag kwam de ISU met een verklaring dat deelnemers uit Rusland en Belarus per direct worden uitgesloten van deelname aan schaatsevenementen.