De keuze van de Nevobo om in te zetten op gezonder aanbod bij de volleybalevenementen werd al ver voor dit WK ingezet, legt Everaert uit. "In 2017 zijn we voorzichtig begonnen om gezonde voeding te integreren in onze evenementen. Op initiatief van oud-international Debby Stam van JOGG hebben we bij de World Grand Prix in het Omnisport in Apeldoorn een smoothiebar ingericht. Wij merkten dat gezonde voeding goed past bij het DNA van de volleyballer. Bij het WK, het grootste evenement wat we ooit hebben georganiseerd, hebben we het thema gezonde voeding daarom groots aangepakt."

Gezonde voeding in het bidbook

Al bij het uitwerken van de eerste plannen tot een bidbook voor het WK werd gezonde voeding een belangrijke pijler. "Als je daar als bond iets mee wil en je hebt partners die het belang van gezonde voeding inzien dan kun je dat gaan doortrekken in de plannen. Het begon klein en het werd steeds groter", zegt Ekkelenkamp. Met het ministerie van VWS en de Provincie Gelderland had de organisatie ook belangrijke financiers aan boord met een gedeelde visie op gezonde leefstijl. Dat gemeenschappelijke belang werd ook gezien door de andere partners JOGG, TIG Sports, Eat2Move, Sportcentrum Papendal en Foodvalley NL.

In het bidbook was gezondere voeding al beschreven als onderdeel van het programma met side-events. De keuze voor 31 Gelderse hostcities die de 24 nationale teams onderbrachten in hun gemeenten paste daar uiteindelijk precies bij. Dat hielp zelfs bij het verder enthousiasmeren van meer gemeenten om bij het JOGG-netwerk aan te sluiten. Everaert: "We hadden tijdens het WK een sessie met JOGG-ambassadeur Erben Wennemars, wethouders en andere vertegenwoordigers van die 31 gemeenten. Na de uitleg over het JOGG-plan ontstond een hele mooie dynamiek waarbij wethouders over elkaar heen vielen om ook JOGG-gemeente te worden. Voor een WK is dat mooi als je dat voor elkaar krijgt."

Het Gelre Food Plaza bij het GelreDome was het absolute uithangbord van het WK als gezonder sportevenement. Bezoekers van het WK werden daar geïnspireerd met de boodschap 'duurzaam, gezond en natuurlijk ook lekker eten'. Het gezonde en verantwoorde aanbod van de restaurants en foodtrucks daar liet wat Everaert betreft zien dat een evenement kan bijdragen aan bewustwording. "Het is een optelsom en bij bewustwording helpt de herhaling. Het is een kwestie van meerdere partijen erbij betrekken. Het Gelre Food Plaza is het gevolg van het enthousiasme bij alle betrokken partners voor dit thema. Het maakte ons evenement ook nog eens mooier."

Gemeenschappelijk doel

De Nevobo heeft van de gezonde aanpak veel geleerd, waar andere gemeenten en organisaties ook hun voordeel mee kunnen doen. De belangrijkste les is volgens Everaert dat de winst in de goede samenwerking zat. "Je moet elkaar de ruimte geven en gemeenschappelijke doelstellingen hebben. Dan kun je elkaar versterken." Als voorbeeld wijst hij nogmaals op de 31 hostgemeenten die door het WK met enthousiast werden voor de JOGG-aanpak. "Dan helpen wij de doelstelling van JOGG te realiseren, voor ons een kleine moeite." Dat heeft weer als bijkomend voordeel dat de relatie van de Nevobo met gemeenten ook sterker is geworden. "We worden gezien als een partner die met overheden heel goed kan samenwerken om maatschappelijke doelstellingen te realiseren. Dat is voor ons ook gunstig. Wij zijn ook van mening dat deze gezonde aanpak ons vooral op de lange termijn iets oplevert."

Organisatoren die naar de korte termijn kijken, kunnen tegen de hogere kosten van gezonder aanbod aanlopen. In het vinden van partijen die bereid zijn te investeren in gezondere sportevenementen, ligt nog de grootste uitdaging volgens Ekkelenkamp. "Mijn ervaring is dat het zonder overheidssteun op dit moment nog niet gaat lukken om het echte verschil te maken. Zonder extra kosten kun je wel al een klein verschil maken." Een goed voorbeeld van een creatieve oplossing zag ze bij een cateraar in het Gelre Food Plaza. "Hij wilde kijken hoe publiek reageert op zijn alternatieve aanbod. Daar was hij tevreden over. Zijn insectenburgers waren ook betaalbaar en het zag er goed uit! Hij gebruikte het WK zo als een proeftuin, dat is nu de enige manier waarop het voor een dergelijke ondernemer haalbaar is in te stappen."

Gezonde aanpak kopiëren

Andere bonden en gemeenten die aan de slag willen met gezonde voeding bij een evenement kunnen de aanpak van het WK volleybal goed kopiëren, denkt Evereaert: "Andere organisaties van evenementen kunnen van dit WK leren dat een gezonde aanpak dus kan en niet ingewikkeld is. Voeding is niet sport-specifiek. Je hebt toch altijd catering nodig voor spelers, officials, crew en fans. Er wordt tijdens zo’n evenement de hele tijd gegeten en gedronken. Dan kun je daar ook gezonder aanbod presenteren.” Ekkelenkamp vult hem aan: “Het belangrijkste is dat iedereen het wíl."

Net als de Nevobo kijkt ook Marjolein Bolhuis-Eijsvogel, voormalig tophockeyster en manager Gezonde Omgeving & Publiek Private Samenwerking bij JOGG, met een goed gevoel terug op het WK volleybal voor vrouwen. "Het WK volleybal laat zien dat gezondere voeding bij een topsportevenement een logische combinatie is. Nevobo geeft hiermee het goede voorbeeld. Het succes zit hem in de betrokkenheid én het nemen van verantwoordelijkheid van alle samenwerkende partijen. Want alleen samen maken we gezond gewoon!"

Die goede samenwerking is ook het eerste wat bij Jan Markink, gedeputeerde sport provincie Gelderland, opkomt als hij terugblikt op het WK Volleybal Vrouwen. "Bij het WK Volleybal Vrouwen wilden we een bijzondere rol geven aan gezonde voeding. Dat is dankzij een hele goede samenwerking meer dan gelukt. De 12.000 verkochte gerechten en enthousiaste reacties van de bezoekers vertellen ons dat het Gelre Food Plaza een schot in de roos was. In Gelderland zetten we sportevenementen steeds meer in voor maatschappelijke doelstellingen. Het WK Volleybal Vrouwen heeft daarvoor ongelofelijk veel kennis en ervaring opgeleverd. Wat we hier neergezet hebben, kan zo gekopieerd worden door andere evenementen. Dat is ook de rol van de provincie; dit soort innovatieve ideeën ondersteunen zodat de kracht van sport en sportevenementen steeds beter ingezet kan worden."

Ook aan de slag met gezondere sportevenementen? Bekijk dan de JOGG-Teamfit website.

Foto's: Selma Hamzic fotografie