In het coalitieakkoord met de titel ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ staan in de paragraaf ‘Preventie, sport en bewegen’ twee zinnen over sport en bewegen. Allereerst staat beschreven dat het kabinet "meer aandacht wil voor preventie en een gezonde levensstijl van jongs af aan". De doelen van het Preventieakkoord worden daarbij doorgezet met een gezonde generatie in 2040 als stip op de horizon. De tweede zin gaat over het stimuleren van sport en bewegen in het kader van het bevorderen van de gezondheid. Sportverenigingen worden daarbij specifiek benoemd omdat daar "een gezond leven begint".

Te vrijblijvend

Bij de Nederlandse Sportraad werd die summiere passage met teleurstelling en verbazing gelezen. Voorzitter Michael van Praag had verwacht meer terug te kunnen vinden over sport en bewegen, zeker gezien het enthousiasme wat de raad ontving op de adviezen over de toekomst van de sport. "Ook door de motie over de sportwet die door de Tweede Kamer werd aangenomen hadden we meer verwacht. Wij zien nu ons gelijk bevestigd dat het te vrijblijvend is. Hier is totaal geen strategie in te zien voor sport en bewegen."

Die vrijblijvendheid had de NLsportraad al aan de kaak gesteld in het advies ‘De opstelling op het speelveld’. Van Praag legt nogmaals uit: "Je bent afhankelijk van bewindspersonen: de wethouders, gedeputeerden in de provincies en de minister bij de rijksoverheid. Als zij het belang van bewegen inzien dan wordt er veel gedaan, als ze dat niet belangrijk vinden wordt er niks gedaan." In het nieuwe regeerakkoord ziet hij daarin geen verandering of een duidelijke aanpak. "Dan kan men stoer doen over 25 miljoen euro extra, dat is ook veel geld, maar dat is maar 10 procent van de totale sportbegroting. Dat is zo’n 250 miljoen euro. Dat is een schijntje." Vergeleken met de 450 miljoen euro extra voor sport uit de financiële uitwerking van het advies van de NLsportraad is dat helemaal klein bier.

Veel draagvlak voor advies

Van Praag is teleurgesteld dat het nieuwe kabinet maar weinig met de adviezen van de NLsportraad lijkt te doen. "Vooral omdat iedereen wel de mond vol heeft van hoe belangrijk het is dat we bewegen. De helft van de Nederlanders beweegt te weinig en de helft van de kinderen haalt de beweegnorm niet. Daar zitten we mee in dit land. Wij zijn daarom met meer dan 250 betrokkenen met een advies gekomen, het zijn dus niet alleen de raad die dit vinden. Iedereen heeft mee kunnen praten, er is veel draagvlak ook bij NOC*NSF, de VNG en de VSG. En dan komt er zo’n slap zinnetje in het regeerakkoord."

De voorzitter van de NLsportraad wil zeker niet te somber zijn en hij ziet ook lichtpuntjes. "Wij zijn zeer tevreden over het feit dat de Kamer ons advies over een sportwet in een motie heeft opgedragen aan het kabinet. Het is dus zeker niet verloren."

Beroep op Tweede Kamer

Van Praag ziet dat dit Kabinet meer tijd lijkt te willen nemen om doelstellingen rond preventie te bereiken. Waar de NLsportraad 2030 als moment ziet om 75% van de bevolking aan de beweegnorm te laten voldoen, streeft het nieuwe kabinet naar een gezonde generatie in 2040. "Dat is tien jaar langer dan wij voor ogen hadden, dan heb je er meer tijd voor. Wij zijn bang dat van uitstel afstel komt. Dus wij blijven pleiten voor dat sportstelsel."

De NLsportraad doet daarom vandaag een beroep op de Tweede Kamerleden die ook achter het idee stonden van een sportwet. "Daarin kun je juist al dit soort dingen regelen die maar een beetje in de lucht blijven zweven. Ik hoop ook dat de Kamerleden die in meerderheid de motie over de sportwet hebben aangenomen tegen de regering zeggen: we willen wel dat u dit uitvoert."

Betrokkenheid zorgverzekeraars

In het regeerakkoord is het terugdringen van de zorgkosten een belangrijk speerpunt. En juist in het betaalbaar houden van de zorg ligt een duidelijke verbinding met sport en bewegen, stelt Van Praag. "Wij hebben in ons advies al aangegeven dat sport en bewegen de zorgkosten omlaag kan brengen. Wij vinden ook dat zorgverzekeraars zouden moeten mee investeren dat mensen meer gaan bewegen. Dat leidt voor hen namelijk op termijn ook tot een enorme kostenbesparing. De verzekeraars zouden veel meer betrokken bij sport moeten zijn. Wij zeggen: overheid daar zit geld, zorgen jullie nu dat mensen meer bewegen en dat ze daardoor ook minder een beroep op zorg hoeven te doen. Maar de politiek is hier niet op ingesprongen."

Versnipperde sportlobby

Dat de sport het met twee zinnen in een regeerakkoord moet doen, raakt volgens Van Praag ook aan een ander belangrijk hervormingspunt van de NLsportraad. "Je mist in Nederland een sportkoepel. Een organisatie die namens de totale sport in Den Haag lobbyt. NOC*NSF vindt zichzelf die lobby, maar dat zijn ze helemaal niet. Daar zijn ze niet voor in het leven geroepen. Ze vertegenwoordigt ook niet alle sportbonden, en bijvoorbeeld al niet de commerciële sportaanbieders." Over onder andere sportscholen en anders georganiseerde sport staat overigens ook geen woord in het akkoord, merkt Van Praag op, terwijl zij zorgen voor de helft van de sportdeelname.

De cultuursector heeft die lobby beter op orde en sleepte uit dit akkoord al 170 miljoen structurele steun. "Zij hebben één stem naar de overheid. In de sport zie je NOC*NSF naar Den haag gaan, en weer apart de KNVB en de KNHB. Het is allemaal te versnipperd. Iedereen kijkt naar NOC*NSF en die hebben ondertussen wel bewezen dat ze daar niet goed in zijn. Wij zeggen daarom: sportsector zorg dat je je verenigt in een nieuwe sportkoepel."