In Súdwest-Fryslân, een gemeente met zo’n 90.000 inwoners, komen de inwoners van dorpen als Hindeloopen, Arum en Witmarsum in opstand tegen de voorgenomen privatisering van drie voetbalvelden en drie gymzalen. De gemeente denkt er mee te kunnen besparen op de onderhoudskosten, maar de dorpsbewoners vrezen voor een zware aantasting van de leefbaarheid.

In Nijmegen moet er als het aan het college ligt minder geld naar de zwembaden en zullen de tarieven voor sportaccommodaties omhoog moeten. En de gemeente Soest heeft het voornemen om de tarieven voor de binnensport drastisch te verhogen, ‘om de tarieven meer in lijn met de regio te krijgen’. De Sportfederatie Soest en insprekers bij de eerste besprekingen in de gemeenteraad uitten er hun ongenoegen. Ook in Utrechtse Heuvelrug lijkt de sport niet gespaard te blijven. De meeste commotie is er echter in Groningen.

Commotie in Groningen

Als er een bezuiniging van 35 miljoen op de gemeentebegroting moet worden doorgevoerd, moet ook de sport daar een bijdrage aan leveren, zo is de gedachte in Groningen. Sportwethouder Inge Jongman liet aan RTV Noord weten dat alle heilige huisjes weg zijn: "En is dit leuk? Nee." De maatregelen variëren: er is een technische bezuiniging door de afschrijving op kunstgrasvelden te verlengen van elf naar twaalf jaar. Voor verenigingsondersteuning zijn na 2020 geen middelen meer beschikbaar voor de uitvoering door het Huis voor de Sport, maar er gaat 'samen met partners gezocht worden naar andere vormen die bijdragen aan verenigingsondersteuning'. En een al jaren bestaande 'trainingsveldkorting' die ooit in het leven was geroepen vanwege de slechte bespeelbaarheid van een flink aantal 'knollenvelden' (zoals de wethouder ze noemt), wordt beëindigd. In die laatste maatregel wringt 'm vooral de schoen. De gemeente stelt dat de korting wordt gestopt omdat de meeste van die slechte velden in de loop der jaren vervangen zijn door kunstgras. Bovendien staan er nog meer vervangingen op stapel.

Te kort door de bocht

Een niet zo gekke maatregel dan toch? De Sportkoepel Groningen, die de belangen van de Groningse sportverenigingen behartigt, ziet dat anders. Ze beschouwt de al heel lang bestaande korting niet als korting maar als onderdeel van het reguliere tarief. "Bij de aanleg van kunstgrasvelden is de korting in al die jaren nooit ter sprake gekomen." Voorzitter Bram Reudink vindt de redenering van de gemeente dan ook veel te kort door de bocht, zo laat hij weten: "Men dacht: dan zetten we een streep door die korting en hebben we geld gevonden om de begroting op orde te brengen."

Het steekt de Sportkoepel ook dat zij niet betrokken is geweest in het voortraject. "Als het erop aankomt wordt er door dit college alleen gesproken over de Sportkoepel maar niet met de Sportkoepel. Die is namelijk best bereid met de gemeente over mogelijke aanpassingen van tarieven te praten, maar dan wel over het totale plaatje."

Indexeringen

"Onder andere vanwege de door de gemeente toegepaste indexeringen, die veel hoger was dan de CBS-index, heeft de sport de afgelopen jaren al zo’n € 550.000 bijgedragen", laat de Sportkoepel bij monde van secretaris Ad Molenaar weten. "Wij zijn bereid geweest ervan af te zien deze bedragen als tariefverlaging aan de clubs ten goede te laten komen en deze te benutten voor de vervanging van onder meer zeven rubbergranulaatvelden, op voorwaarde dat het bedrag binnen de sportbegroting zou blijven en dat tarieven niet zouden worden verhoogd."

Toekomstige bezuinigingen niet uitgesloten

Hoewel de strijd nog niet gestreden is en er in de raadsvergaderingen nog de nodige discussies gevoerd zullen worden, zijn dit vervelende ontwikkelingen voor de sport in Groningen en de andere genoemde gemeenten. Maar van een landelijke trend lijkt al met al (nog) geen sprake te zijn. De Vereniging Sport en Gemeenten liet eerder ook al weten niet het idee te hebben dat juist de sport de dupe is van de bezuinigingen die veel gemeenten moeten doorvoeren vanwege de tekorten op (vooral) de jeugdzorg. Het feit dat in veel gemeenten momenteel lokale sportakkoorden worden ontwikkeld, zou wel eens voor een belangrijk tegengewicht kunnen zorgen. Anderzijds zullen we pas over een tijdje weten wat de effecten van de aangekondigde niet-volledige compensatie door de rijksoverheid van het nadeel van de btw-sportvrijstelling zullen zijn. En daarmee is het toch ook niet helemaal uit te sluiten dat er in de toekomst meer bezuinigingen op de sport gaan komen.