De Nederlandse Sportraad (NLsportraad) heeft zich met het advies ‘Kinderen centraal’ gebogen over het pedagogisch sportklimaat in Nederland. De raad stelt hierin dat in de gehele sportbranche nog teveel wordt uitgegaan van prestaties. Er moet meer aandacht komen voor de wensen en behoeften van kinderen, zodat de kans groter wordt dat ze een leven lang met plezier sporten en bewegen. De NLsportraad pleit daarom voor het realiseren van een goed pedagogisch klimaat in 2030, voor ieder kind in elke sport en bij elke sportaanbieder in Nederland.
De raad adviseert de minister om de regie te nemen voor een goed pedagogisch sportklimaat. Dat begint met het vaststellen van een duidelijke definitie daarvan: waar kunnen kinderen en hun ouders vanaf 2030 op rekenen. Vanuit deze definitie kan de minister opleidingen en professionalisering faciliteren en minimale eisen opstellen.
Voorzitter Michael van Praag: "Ik zie enorm veel kinderen met plezier sporten en bewegen in Nederland. Tegelijkertijd zie ik veel kinderen rond de puberteit afhaken en lees ik in de media regelmatig over misstanden in de (jeugd)sport. Dit gaat mij aan het hart, want met plezier sporten en bewegen is enorm belangrijk voor kinderen. En wie dat plezier van jongs af aan meekrijgt, heeft daar ook op latere leeftijd veel profijt van. Als we nu met zijn allen de schouders eronder zetten kunnen de kinderen die nu geboren worden straks allemaal sporten in een plezierige en veilige omgeving."
Een goed pedagogisch sportklimaat is momenteel lang niet bij alle sportaanbieders een basisvoorwaarde. Projecten om het pedagogisch klimaat in de sport te verbeteren zijn vaak tijdelijk en bereiken maar een klein deel van de sportaanbieders. Bovendien moet financiering vaak uit allerlei bronnen bij elkaar gezocht worden. Dit heeft tot gevolg dat er vaak losse projecten worden uitgevoerd. Daarna verdwijnt alle waardevolle kennis weer. Ook zorgt een gebrek aan investeringen in de sport voor een zwakke arbeidsmarkt. Dit belemmert de bevordering van deskundigheid nog eens extra.
In het adviesrapport doet de NLsportraad een aantal aanbevelingen om tot het gewenste pedagogisch sportklimaat in 2030 te komen. Deze aanbevelingen heeft de raad ook volgens een tijdlijn beschreven, waarbij eerst de focus ligt op een nieuwe prioriteit geven aan jeugdsport. De eerste stap nu is het vaststellen de definitie van een goed pedagogisch klimaat die de hele sportbranche kan gebruiken. De NLsportraad adviseert de minister de vanaf dit jaar de volgende definitie te hanteren:
"Een goed pedagogisch klimaat in de sport is een sportomgeving waar autonomie, verbondenheid en competentie centraal staan, zodat kinderen zich in en door sport optimaal kunnen ontwikkelen en hun sport positief beleven. Door deze definitie aan te houden heeft de gehele sportbranche hetzelfde doel voor ogen als er wordt gesproken over een pedagogisch klimaat"
In 2024 moet een Kwaliteitsplan worden opgeleverd waarin voor ouders en verzorgers inzichtelijk is welke kwaliteitseisen nodig zijn om een goed pedagogisch klimaat te kunnen creëren, welke kwaliteitseisen zij mogen verwachten van een sportaanbieder en aan welke gedragsregels ouders zich zelf houden.
Verderop in de tijdlijn vanaf 2027 is aandacht voor opleiding en professionalisering. Daaronder vallen trainingen en regelmatige bijscholingen voor alle begeleiders van jeugdsporters. Het wettelijk vastleggen van minimale kwaliteitseisen en het verplichten van de VOG is ook onderdeel van die professionalisering.
Dat alles moet leiden tot een het gewenste pedagogische klimaat in 2030. Op het einde van de tijdlijn heeft de NLsportraad de rol van de overheid daarbij al duidelijk omschreven. “De overheid werkt alleen nog samen met, en verstrekt alleen nog subsidies en vergunningen aan sportaanbieders die een plan van aanpak uitvoeren waarmee een pedagogisch sportklimaat wordt nagestreefd."
Lees het volledige rapport bij NLsportraad