De pilot leverde veel waardevolle data op, waarmee een doorvertaling kon worden gemaakt naar de besparingspotentie voor de hele provincie. “We hebben een ondersteuningsstructuur inclusief een bewezen werkwijze kunnen ontwikkelen. En op het grootste deel van de betrokken accommodaties worden daadwerkelijk grote duurzame maatregelen doorgevoerd.”

Veel besparingspotentie

Aan het woord is Bas IJpelaar, procesbegeleider vanuit Sportservice Noord-Brabant (SSNB): “Wij schatten het aantal sportaccommodaties in Brabant op circa 2.500. De stip op de horizon betreft het energieneutraal krijgen van zoveel mogelijk van deze accommodaties, maar het zijn vaak langdurige processen om vanuit een businesscase naar realisatie te komen. Bovendien stellen subsidieregelingen vaak voorwaarden aan de periode van uitvoering en zijn te nemen maatregelen meestal ook niet eenvoudig tijdens het seizoen uit te voeren.”

Ondanks dat ziet IJpelaar dat het thema erg leeft onder clubs. De energierekening is vaak fors en dat biedt dus een besparingspotentie. Zonnepanelen, led-verlichting of bouwtechnische en installatietechnische verbeteringen zijn een slimme investering voor de toekomst. Het platform toont inspirerende praktijkvoorbeelden van verenigingen die de stap naar het realiseren van energiebesparende maatregelen al hebben gezet. Bovendien zijn de pijlen gericht op duurzame initiatieven waarbij sportverenigingen, stichtingen en gemeenten de samenwerking zoeken om vanuit een collectieve aanpak tot duurzame sportaccommodaties te komen.

Belangrijke rol voor gemeenten

Omdat het sportverenigingen vaak ontbreekt aan de benodigde kennis om dit soort processen zonder expertise van buitenaf in goede banen te leiden, richt het Duurzaamheidsplatform zich ook actief op de 64 Brabantse gemeenten. De gemeente is immers de partij waar verenigingen meestal al snel naar kijken. Nagenoeg iedere gemeente heeft duurzaamheid als speerpunt opgenomen in het coalitieakkoord en ongeveer de helft van de Brabantse gemeenten heeft een regeling en/of een actieve aanpak in het verduurzamen van sportaccommodaties.

Steeds meer gemeenten hebben dus ambities, maar velen worstelen met hun rol en een passende aanpak, terwijl steeds meer clubs de voordelen van verduurzamen inzien en in afwachting zijn van de rol en de mogelijkheden binnen de gemeente. Er zijn gemeenten met een eigen financiële regeling, maar het is niet per se de bedoeling dat elke gemeente dat straks heeft. “Laten we beginnen met het streven om iedere gemeente keuzes te laten maken in rol en aanpak. Voor de haalbaarheid van een businesscase is het lang niet altijd doorslaggevend of er ook een gemeentelijke regeling is. Er zijn immers legio financieringsopties voor het verduurzamen van een sportaccommodatie.”

Eigendomsverhoudingen

Ziet IJpelaar verschillen tussen gemeentelijke sportaccommodaties en panden en velden die van verenigingen zelf zijn? “De eigendomsverhoudingen zijn erg verschillend en maken ieder traject weer anders. Zeker bij buitensportaccommodaties zie je dat het eigendom vaak versnipperd is en dus heb je te maken met meerdere partners en is samenwerking tussen gemeente en vereniging cruciaal.” Voor verenigingen en stichtingen zijn er meer subsidiemogelijkheden op het gebied van duurzaamheid dan voor een gemeente, maar de eigendomsverhoudingen spelen hier lang niet altijd een rol in.

“Een vereniging zonder eigen accommodatie kan als huurder ook investeren in duurzame maatregelen. Het is dan natuurlijk wel van belang dat een vereniging hierover goede afspraken maakt en die ook vastlegt met de eigenaar van de accommodatie.” Het is in de eerste plaats hoe dan ook van belang dat iedere gemeente aan de slag gaat met het verduurzamen van het maatschappelijk vastgoed, waartoe ook sportaccommodaties behoren. Goed voorbeeld doet volgen is hierbij de achterliggende gedachte.

Integrale aanpak

Vanuit het platform werkt SSNB met Stichting MOED (Midden-Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij voor Energie en Duurzaamheid), het Energiefonds Brabant en een aantal marktpartijen aan integrale proposities. IJpelaar: “Vanuit een clusteraanpak willen we meerdere accommodaties verduurzamen. Hierbij richten we ons nadrukkelijk niet op één maatregel, maar werken we aan businesscases om accommodaties op een rendabele wijze energieneutraal te krijgen. Voor de eerste vijf Brabantse gemeenten werken wij inmiddels deze integrale proposities uit.”

Dat moeten er in 2019 al tien zijn en het Duurzaamheidsplatform moet er bovendien toe leiden dat al in 2019 iedere Brabantse gemeente tot een concrete en passende aanpak komt in het verduurzamen van sportaccommodaties. Het is ook de bedoeling dat eind volgend jaar op 500 Brabantse sportaccommodaties daadwerkelijk duurzame maatregelen zijn doorgevoerd. “Verder dient het platform in 2019 een structureel karakter te krijgen. Kortom, er zijn genoeg ambities en we proberen de lat hoog te leggen om de versnelling van de Brabantse duurzaamheidsambities in de sport ook daadwerkelijk te realiseren.”

Meer informatie: www.duurzaamsportiefbrabant.nl