“Liever zouden we helemaal niet bezuinigingen op volksgezondheid, zorg, welzijn en sport”, schrijven Agema, Maijer en Karremans in hun toelichtende brief. Toch moesten zij in de verschillende subsidiepotjes op zoek naar 250 miljoen euro omdat in het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat rijksbreed 1 miljard in subsidies moet worden gesneden. De brief gaat dus alleen over subsidies, maar deze bezuinigingen staan niet op zichzelf. Voor de sport geldt bijvoorbeeld dat de al veel besproken BTW-verhoging van 9 naar 21 procent grote gevolgen gaat hebben. Datzelfde geldt voor de verhoging van de kansspelbelasting en de daaruit volgende loterijafdracht aan de sport.

BOSA

Sportverenigingen gaan de aangekondigde bezuinigingen op sportsubsidies duidelijk merken. Allereerst door de korting op de Subsidieregeling Bouw en onderhoud en sportaccommodaties (BOSA). In 2025 is in die BOSA-subsidiepot nog 74 miljoen euro beschikbaar, dat is al flink minder dan de beschikbare 111,5 miljoen dit jaar. Dat bedrag bleek eerder dit jaar al te weinig, want op 10 juni was al voor 125 miljoen aan BOSA-subsidie aangevraagd. Ondanks die overvraagde pot, gaat vanaf 2026 een groot mes in de regeling die sportverenigingen helpt bij verduurzaming van de sportaccommodatie. Voor 2026 heeft VWS een bezuiniging van 28 miljoen euro ingeboekt. Voor de jaren 2028 en 2029 is een verdere oplopende bezuiniging tot wel 53 miljoen euro gepland. Daarmee hoopt het ministerie “zware bezuinigingsreeksen in 2028 en 2029 op cruciale sportinfrastructuur of het topsportprogramma te voorkomen”.

De drie VWS-bewindspersonen voegen verder in hun uitleg toe dat sportverenigingen vanaf 1 januari ook gebruik kunnen maken van de regeling voor verduurzaming maatschappelijk vastgoed (DUMAVA). Daarbij wordt 2025 een overgangsjaar genoemd, waarin sportverenigingen zowel een beroep op de BOSA als de DUMAVA kunnen doen. “Op deze manier trachten we de korting op de BOSA, die voorkomt dat we bijvoorbeeld moeten korten op andere subsidies, zoals het jeugd- en cultuursportfonds, op te vangen.” Om de klap voor sportverenigingen nog enigszins te verzachten gaat het ministerie van VWS nog hoe samen met de ministeries van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) en Klimaat en Groene Groei (KGG)op zoek naar manieren om de verduurzaming van de sport blijvend te stimuleren.

Lokale Sportakkoorden

Onder het kopje ‘Minder overhead (in de sport)’ wordt een bezuiniging op de middelen rond lokale Sportakkoorden aangekondigd. De afspraken met gemeenten en de sportsector rond het Sportakkoord lopen nog tot eind 2026. Met de Tweede Kamer is afgesproken dat de regelingen die hier onder vallen eerst goed geavaleerd moeten worden voor een besluit wordt genomen over de voortgang. Desalniettemin is per 2027 al een bezuiniging van 10 miljoen aangekondigd. Daarnaast wil de minister vanaf dat jaar een efficiëntie slag maken bij de sportakkoord middelen voor de sportsector en wil ze “besparen op overige (kleinere) subsidies waarmee vooral overhead wordt gefinancierd”.

Waarde van sportonderzoek?

Een volgend kopje is even veelzeggend: ‘minder rapporten (in de sport)’. Hierbij gaat het om subsidie voor onderzoek en innovatie. Op het totale subsidiebudget Kennis en Innovatie van 21 miljoen euro komt een korting van 5 miljoen euro. De bijzin “dit is een korting die de sport in de basis niet raakt”, maakt duidelijk dat de bewindspersonen de waarde van onderzoek in sport niet hoog aanslaan.

Het ministerie vraagt kennisinstellingen bovendien keuzes te maken in welke onderzoeken ze doen, onderzoeken waar mogelijk te combineren of minder frequent uit te voeren. Ter verdediging schrijven Agema, Maijer en Karremans: “Op deze manier kunnen subsidies die direct ingezet worden voor jeugd, mensen met een handicap en mensen met een smalle beurs, en ook het topsportprogramma worden ontzien. Sport en bewegen is immers een blijvende prioriteit om de gezondheid van mensen te bevorderen.”

De begroting van het ministerie van VWS wordt vanaf woensdag 23 oktober behandeld in de Tweede Kamer.

Foto: Menno van der Haven / Shutterstock.com