Hoe wordt de maatschappelijke impact van sport berekend?

"Sport levert voor veel mensen plezier en voldoening op door het zelf te doen en te volgen. Mensen stoppen daar veel van hun tijd in en organiseren zonder opdracht van overheden of marktpartijen hun eigen aanbod. Daarom gelden hier hele andere logica’s, zoals gemeenschapszin, solidariteit en wederkerigheid die wel eens botsen met de hardere commerciële kant vanuit bedrijven of de financiële verantwoordingskant vanuit gemeenten. Echter horen die verschillende kanten bij elkaar.

Dat is niet iets van de laatste tijd. De eerste sportwedstrijden werden veelal georganiseerd om geld te verdienen en ook de overheid is al decennia lang betrokken bij het realiseren van de benodigde infrastructuur. Het probleem van de laatste tijd is echter dat die financiële, rationele kant steeds meer gewicht in de schaal legt. In ons maatschappelijk debat gaat het steeds vaker over de euro’s, rendementen en investeringen. Zowel publiek als commercieel. Daardoor komen zaken die niet in geld kunnen worden uitgedrukt wel eens in het gedrang omdat er gestuurd wordt op deze cijfers. Het is mijn missie om kritisch naar de waarde te kijken en daar zo nodig een geldbedrag op te plakken zodat ze mee kunnen worden gewogen in onze beslissingen. Niet omdat het beoefenen van sport heilig of noodzakelijk is, er is immers ook een grens aan de maatschappelijke waarde, maar omdat we zorgvuldig moeten omgaan met de schaarse middelen die we tot onze beschikking hebben.

Mijn nieuwe boek is slechts een introductie in dit onderwerp en we hebben nog een lange weg te gaan om dit soort exercities zorgvuldig en valide te doen. Hopelijk kan ik daar ooit met een promotietraject dieper in duiken."

Hoe werkt het terugbrengen van de zorgkosten door sport in de berekeningen over de maatschappelijke impact van sport?

"Dit is precies zo’n terrein waar we nog veel onderzoek moeten doen. We weten uit diverse studies dat sporten een gunstig effect heeft op onze gezondheid en dat we daardoor een langer leven in goede gezondheid verkrijgen. Daardoor denken we ook automatisch dat dit dus de zorgkosten omlaag brengt, maar dat lijkt (nog) niet helemaal het geval. Mensen die langer leven, waarvan zelfs een groter gedeelte in goede gezondheid, maken aan het einde ervan nog veel meer gebruik van ons zorgstelstel. Dat komt omdat de dure, gecompliceerde ziektes aan het einde van de rit komen. Iemand die eerder doodgaat aan relatief goedkopere ziektes brengt daarmee minder kosten met zich mee. Echter zie je daarin ook wat ontwikkelingen doordat we steeds beter in staat zijn om het leven te verlengen van iemand die vroegtijdig chronisch ziek is én dus nog meer kosten met zich meebrengt. Vandaar ook dat we steeds vaker de discussie gaan hebben of deze kosten het allemaal wel waard zijn. Met andere woorden; welke opbrengsten staat tegenover de steeds hogere kosten. Dat is gezondheid an sich, maar dat is nu net zo’n voorbeeld van een maatschappelijke waarde die veel moeilijker in geld is uit te drukken dan zorgkosten terwijl sport daar juist heel goed aan kan bijdragen."

Waar kan de sport nog winst boeken op maatschappelijk vlak?

"Mijn advies aan sportorganisaties is vooral te focussen op datgene wat je echt teweeg brengt; een betekenisvol en sociaal leven in goede gezondheid mogelijk maken. Vooral bij kwetsbare groepen die niet goed meekomen in onze maatschappij ligt nog veel winst."