Door Pieter van der Meer

2021 gaat de boeken in als het tweede coronajaar. Ook voor de sport was corona het hele jaar door onderwerp van gesprek. Het debat over de positie van sport en bewegen in de samenleving werd daardoor vaker aangezwengeld. We hadden verkiezingen voor de Tweede Kamer en uiteindelijk op het nippertje van het jaar zelfs nog een nieuw coalitieakkoord. En natuurlijk was dit het jaar van de overstromingen in Limburg, de Olympische Spelen in Tokyo en veel nieuwe benoemingen in de sport. Scroll daarom met ons nog één keer door 2021 met dit overzicht van de hoogtepunten van Sport & Strategie.

In het gisteren gepresenteerde regeerakkoord komt de sport er bekaaid vanaf. Het nieuwe kabinet wil weliswaar 25 miljoen euro extra in sport en bewegen investeren, maar verder borduurt het akkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie vooral voort op het bestaande Preventieakkoord. De Nederlandse Sportraad had met de adviezen die het eerder afgaf om de sport te versterken, meer ambitie verwacht. Voorzitter Michael van Praag: “Dit bevestigt de vrijblijvendheid rond sport, en daar moeten we juist vanaf.”

Vanuit de sportsector wordt al langer reikhalzend naar zorgverzekeraars gekeken. De sport zit onmiskenbaar op hetzelfde snijvlak van gezondheid waar zorgverzekeraars ook opereren. Toch blijft een grote samenwerking uit. Vorige week maakten Zilveren Kruis en de KNGU weliswaar bekend een meerjarige samenwerking aan te gaan, maar met het nijntje Beweegdiploma kiest Zilveren Kruis nog voor een betrekkelijk klein podium. Het roept de vraag op wanneer zorgverzekeraars zich echt in het sportdebat gaan mengen. Of is dat niet noodzakelijk?

Op 2 december werd in de Tweede Kamer de sportbegroting besproken in het wetgevingsoverleg (WGO) sport & bewegen. In dit overleg met staatsecretaris Paul Blokhuis (VWS) ging het uiteraard over de gevolgen van de coronacrisis voor de sportsector, de effecten van lokale sportakkoorden en het toekomstperspectief voor sport. De aanwezige Kamerleden van VVD, D66, PVV, CDA, SP, GroenLinks en Fractie Den Haan brachten zelf ook nog verschillende andere onderwerpen in.

Ondanks een dringende oproep van de sportsector en vragen van verschillende Kamerleden wil het kabinet geen uitzondering maken op de avondsluiting voor amateursport. De afgelopen dagen wezen verschillende experts op het belang van sport en bewegen voor de mentale en fysieke gezondheid. Maar demissionair premier Rutte toonde zich in het coronadebat in de Tweede Kamer gisterenavond niet gevoelig voor die inzichten. Het roept de vraag op hoe essentieel dit kabinet de sportsector vindt.

Waar bij eerdere coronamaatregelen nog wel eens uitzonderingen werden gemaakt voor de sport, trok het kabinet vrijdag in de persconferentie één lijn met de avondsluiting. Om de torenhoge besmettingscijfers terug te dringen is vanaf vanavond 17.00 uur bijna alles gesloten: van de horeca, theaters tot aan de amateursport. Zowel trainingen als wedstrijden zijn zowel binnen als buiten niet toegestaan tussen 17.00 uur en 05.00 uur. Een harde klap voor sportverenigingen, fitnesscentra en zwembaden waar het juist in de avonduren veel wordt gesport.

Het idee om tot een sportwet te komen voor een toekomstbestendig sportstelsel wordt steeds meer omarmd. Deze sportwet was een onderdeel van het vorig jaar uitgebrachte advies van de Nederlandse Sportraad over de toekomst van de sport. In april van dit jaar kwam de raad nog met het zogenaamde ‘Wettelijk en financieel addendum’ om die adviezen verder gedetailleerd toe te lichten. Inmiddels heeft de Tweede Kamer na een motie om het uitwerken van een sportwet gevraagd. Omdat de NLsportraad constateert dat over deze sportwet de interpretaties en opvattingen uiteenlopen, voelt voorzitter Michael van Praag de behoefte de kern van het advies nogmaals onder de aandacht te brengen bij staatsecretaris Paul Blokhuis (VWS).

Binnenkort verschijnt de 100ste editie van Sport&Strategie. Nummer 1 van dit vakblad verscheen alweer veertien jaar geleden in oktober 2007. Met honderd verschenen edities is een goed moment aangebroken om terug te blikken op de ontwikkelingen in de Nederlandse en internationale sportsector. Ter gelegenheid van deze jubileumeditie halen we daarom nu nummer 1 uit het archief als cadeautje voor alle lezers.

Excuses van NOC*NSF, een tegemoetkoming van 5000 euro voor slachtoffers van de misstanden in de turnsport en een nieuw breed onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in de sport. Dat is kort samengevat de opbrengst van het Adviesrapport Integriteit en Ethiek en een debat in de Tweede Kamer. Die maatregelen zijn, niet onterecht, vooral gericht op de topsport en bedoeld om het ernstige leed van oud-turnsters te verzachten. Maar juist in de breedtesport valt ook nog veel te winnen. Uit onderzoek van Mulier Instituut blijkt dat veel verenigingen de maatregelen om seksueel grensoverschrijdend gerdrag te voorkomen niet op orde hebben.

"Dit is een belangrijke dag in de weg naar een veilig sportklimaat." KNGU-directeur Marieke van der Plas sprak die woorden aan het einde van de gezamenlijke persconferentie met NOC*NSF rond het rapport van de Adviescommissie Integriteit en Ethiek. Die commissie concludeerde dat topturnsters die langdurig zijn blootgesteld aan grensoverschrijdend gedrag een collectieve financiële tegemoetkoming moeten krijgen als erkenning. Sportkoepel NOC*NSF nam die aanbeveling over en bood bij monde van voorzitter Anneke van Zanen de turnsters haar excuses aan.

Wie op zoek is naar een (nieuwe) baan in de sport of een openstaande vacature heeft, kan terecht op werkenindesport.nl. Het HR platform biedt naast vacatures een bundeling van informatie over werk en werkgeverschap in de sport. Wekelijks worden er op Sport & Strategie drie interessante vacatures uitgelicht en één onderwerp.

"Matchfixing is een complex onderwerp, maar ik zet daar graag mijn tanden in", zei D66-kamerlid Jeanet van der Laan maandag aan het begin van het rondetafelgesprek matchfixing. Samen met Rudmer Heerema (VVD) en Mirjam Bikker (ChristenUnie) had zij het initiatief genomen voor het gesprek waarbij verschillende experts uit de sport en de kansspelmarkt aan het woord kwamen. "Voor mij lag vanmiddag ook echt de vraag op tafel: wat hebben we van wie nodig om dit patroon te doorbreken", zei het Kamerlid direct na afloop. Ze kreeg geen pasklare antwoorden, maar wel de bevestiging dat de organisatie van de sport beter en anders moet.

Met 59 medailles en een vijfde plek in het landenklassement zijn de Paralympische Spelen van Tokio voor de Nederlandse ploeg bijzonder succesvol verlopen. Nike Boor, directeur van Fonds Gehandicaptensport, zag dat de Nederlandse aanpak van TeamNL zijn vruchten heeft afgeworpen. Toch denkt hij het in Nederland qua doorstroming van talent beter en duurzamer kan. Door Uniek Sporten, het platform voor alle sporters met een beperking, een prominente plek in die structuur te geven, valt volgens hem nog meer winst te behalen voor de gehele gehandicaptensport van breedtesport tot topsport. "Uniek Sporten is de basis om mensen in beweging te krijgen. Dat leidt uiteindelijk ook tot meer topsporters."