Sportonderzoek

Talent en hard trainen alleen zijn allang niet meer genoeg om de top te halen in de sport. Voor die laatste procenten tussen een goede en een topprestatie zijn kennis een innovaties onmisbaar. Voormalig atleet Kamiel Maase is sinds 2009 prestatiemanager kennis, onderzoek & ontwikkeling bij NOC*NSF. "Ik leg de verbinding tussen sport en wetenschap. Ik heb geen eigen lab, geen windtunnel, maar ik zoek de samenwerking met universiteiten, hogescholen en bedrijven."

Een trainer-coach moet blijven leren en bijblijven met de laatste inzichten uit de wetenschap. Maar hoe vertaal je onderzoek naar het dagelijks werk langs de lijn of in de sporthal? Dat is precies waarom NLcoach samen met Topsport Topics het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk organiseert. Het thema van deze vijfde editie van het congres op 28 november is ‘De kracht van Veerkracht’.

Vanaf dit jaar gelden er nieuwe afspraken voor de Brede Regeling Combinatiefuncties (BRC). Een mooi moment om terug te blikken op de ontwikkelingen sinds de start van de regeling in 2019. Richten sportfunctionarissen (vaker bekend als buurtsportcoaches) zich ten opzichte van 2019 op andere doelgroepen? Zijn hun werkzaamheden veranderd? Angelina Gómez Berns en Eva Heijnen, onderzoekers bij het Mulier Instituut, beantwoorden vijf vragen over dit thema.

Bewegend leren is een begrip waar in het onderwijs al langer veel over wordt gesproken. Enthousiaste docenten zijn hier soms zelf al mee begonnen en anderen zien dat het iets is waar ze wat mee moeten of willen. Maar hoe pak je dat aan? Het Mulier Instituut ontwikkelde daarom samen met Kenniscentrum Sport & Bewegen een platform met tips voor leraren in het basisonderwijs om kinderen meer te laten bewegen op school.

Het WK Volleybal voor vrouwen 2022 leidde tot meer sociale verbinding en trots en gaf een impuls voor een gezonde levensstijl. Dat zijn belangrijke uitkomsten van het onderzoek van de HAN dat vrijdag tijdens een 'terugblik-bijeenkomst' in Arnhem werd gepresenteerd. “Het zijn kleine maar significante verbeteringen in de gewenste richting.” zegt onderzoeker Jelle Schoemaker. “Dat stemt mij positief. We weten dat levensstijl en vertrouwen niet makkelijk verbeteren, maar sportevenementen kunnen hier een kleine bijdrage aan leveren.”

Sport en bewegen kan bijdragen aan maatschappelijke doelen. Maar het ene sport- of beweegproject is het andere niet. Het doel, de doelgroep en de vorm verschillen, waardoor de waarde en opbrengst van sport en bewegen in het algemeen lastig aan het project te koppelen is. Initiatiefnemers van sport- en beweegprojecten brengen de impact graag in kaart om te leren en bij te sturen. De urgentie om opdrachtgevers en financiers te tonen welke opbrengst men kan behalen met een project groeit. Kenniscentrum Sport & Bewegen en de academie Sport & Bewegen van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen hebben op basis van deze behoefte een Sport & Bewegen Impactwijzer ontwikkeld.

Met ingang van 1 augustus zijn alle basisscholen in Nederland verplicht minimaal twee lesuren bewegingsonderwijs te geven. "Dat is in 2020 met een amendement (wetswijziging) door de Tweede kamer vastgesteld. En dat wordt nu, drie jaar later, ingevoerd", verduidelijkt Cees Klaassen, directeur van de Koninklijke Verenging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO). Het primair onderwijs kampt evenwel met een zeker tekort aan bevoegde leerkrachten, waardoor sommige scholen onder druk komen te staan om aan deze wettelijke eis te voldoen.

Voor het NK Afstanden komend weekend in Thialf hebben de ijsmeesters van het Heerenveense ijsstadion de belangrijke taak te zorgen voor een perfecte ijsvloer. “Onze ijsmeesters weten daar heel veel van, dat is het ambacht van het ijs maken”, zegt Inge Stoter, manager Innovatielab Thialf. "De wetenschap daarachter is nog best beperkt. Als je meer kennis hebt kun je beter experimenteren en nadenken over het maken van ijs." Daarom is een vierjarig onderzoeksproject gestart in samenwerking met Thialf en wateronderzoekscentrum Wetsus uit Leeuwarden. Daarbij zal ook nadrukkelijk worden gekeken naar een manier om energiezuiniger ijs te kunnen maken.

De sportdeelname van volwassenen met een lage sociaaleconomische status (SES) blijft ver achter bij mensen met een hoge SES. Volwassenen (26-79 jaar) met een hoger opleidingsniveau en gezinsinkomen voldoen bijna twee bijna zo vaak aan de beweegrichtlijnen als mensen met een lage SES. In de periode 2001-2020 is dit aandeel onder volwassenen met een lage SES nauwelijks toegenomen, maar bij de overige groepen wel. Dit blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut. Naar aanleiding van deze cijfers heeft Stichting Lifegoals, dat al een erkend programma voor kwetsbaren uitvoert, in een brief aan minister Conny Helder en staatsecretaris Maarten van Ooijen al haar zorgen geuit over de kansenongelijkheid in de sport.

Veel gemeenten zien dat ze ‘iets’ met urban sports moeten door de groeiende populariteit van sporten als skateboarden, BMX, freerunning en 3x3 basketbal. Met name grote steden hebben urban sports al een prominente plek in het sportbeleid gegeven. In die gemeentelijke beleidsplannen komt een grote uitdaging van urban sports naar voren: het valt moeilijk in kaders te vatten. Dat is al te zien in hoe gemeenten verschillend omgaan met de definities van urban sports. Omdat beleidsmakers meer inzicht in de aard en omvang van urban sports willen, is Mulier Instituut het begrip gaan verkennen.

Op het gebied van de begeleiding en ontwikkeling van jonge sporters wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. De motorische ontwikkeling van kinderen, vroeg of laat specialiseren, talentonwikkeling en het geboortemaandeffect zijn onderwerpen waar sportonderzoekers zich al langer over buigen. Dat ook trainer/coaches deze ontwikkelingen voor jeugdsporters op de voet volgen, bleek dinsdag eens te meer bij het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk van NLcoach en Topsport Topics. Ruim honderd trainer/coaches en andere sport/zorgprofessionals gingen naar huis met nieuwe toepasbare kennis en de bevestiging dat zij een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling van jonge sporters.

Wereldgezondheidsorganisatie WHO sloeg vorige week met een actieplan alarm: wereldwijd zullen tussen 2020 en 2030 500 miljoen mensen hartaandoeningen, obesitas, diabetes of andere niet-overdraagbare ziekten (NCD’s) ontwikkelen. Het alarmerende zit in het feit dat deze aandoeningen volgens de rapportage van de WHO zijn toe te schrijven zijn aan lichamelijke inactiviteit. Als overheden niet snel in actie komen om een actieve leefstijl te promoten dan gaat deze ontwikkeling jaarlijks 27 miljard euro kosten.

Op 15 november organiseert NLcoach samen met kennispartner Topsport Topics een nieuwe editie van het Jaarcongres Wetenschap voor de Sportpraktijk met als thema 'Jonge sporters - fysiek, talent, plezier’. Jaarlijks verschijnt veel wetenschappelijk onderzoek met een grote relevantie voor de sportpraktijk. Dit congres zet deze nieuwe kennis voor coaches, trainers, embedded scientists, wetenschappers en sport(zorg)professionals overzichtelijk en toegankelijk op een rijtje.

Integriteit en ethiek zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk in de sport. Of het nu gaat om grensoverschrijdend gedrag, matchfixing, doping, ondermijning, diversiteit en inclusie; iedere sportbestuurder wordt geacht aandacht te hebben voor dit soort ethische vraagstukken. Het onlangs gestarte Erasmus Center for Sport Integrity & Transition, kortweg ESPRIT, heeft daarom als doel sportprofessionals van kennis te voorzien en mee te denken over dillema’s in de sport. Daartoe introduceert directeur Sandra Meeuwsen een nieuwe onderzoeksmethodiek in de Nederlandse sport: 'embedded ethics'. Deze maand start zij bovendien als maandelijkse columnist op Sportenstrategie.nl.

Bewegen op Recept: een leefstijlinterventie waarbij zorgprofessionals patiënten doorverwijzen naar de sport- en beweegsector. Doelstelling? Mensen meer laten bewegen. Maar hoe werkt Bewegen op Recept in de praktijk? Wat zijn de succesfactoren? En wat zijn de belemmeringen? Mulier Instituut deed onderzoek.